Đội ngũ Multicoin Capital
Giới thiệu về Co-founder
Kyle Samani – Co-founder/ Managing Partner
Kyle Samani là đồng sáng lập và là giám đốc điều hành tại Multicoin Capital. Kyle Samani học ngành Tài chính và Quản lý của NYU Stern. Anh gặp Tushar khi còn là sinh viên năm nhất và trở nên thân thiết hơn trong suốt năm hai đại học. Cả hai đều rất yêu công nghệ và thường xuyên chia sẻ với nhau những bài viết về công nghệ.
Sau khi tốt nghiệp, trước khi thành lập Multicoin, anh đã sáng lập Pristine vào tháng 5/2013, một công ty startups kính thông minh. Công ty này đã có hàng triệu đô doanh thu và huy động được vài triệu đô vốn đầu tư mạo hiểm.
Anh bắt đầu nghiên cứu, đầu tư vào Ethereum vào 2016 và quyết định thành lập Multicoin vào tháng 5/2017.
Tushar Jain – Co-founder/ Managing Partner
Tushar lãnh đạo việc xây dựng danh mục đầu tư, quản lý rủi ro và quản lý đội ngũ Multicoin Capital. Anh học ngành Khoa học Chính trị và Tài chính tại NYU Stern như Kyle.
Sau khi tốt nghiệp, Tushar đã thành lập e-Patient Finder, một công ty khởi nghiệp về công nghệ thông tin y tế – hiện nay được gọi là Decentralized Clinical Trials. Tushar biết về Bitcoin năm 2013 và bắt đầu hứng thú và tìm hiểu sâu hơn về Ethereum năm 2016. Anh nhìn thấy khả năng điều phối hoạt động kinh tế của con người theo một cách hoàn toàn mới, được hình thành bởi công nghệ blockchain.
Trở thành thành viên quỹ đầu tư Multicoin cần yếu tố gì?
Tushar: Khả năng tư duy, hình thành các luận điểm và lập luận về cách thức mà công nghệ này sẽ phát triển trong tương lai. Bởi vì mọi thứ đang thay đổi rất nhanh, điều này khiến chúng ta dễ bị phân tâm vào những thứ mới.
Chúng tôi đang xây dựng một môi trường làm việc với văn hóa phản biện lên trên hết. Ưu tiên những ứng viên không đồng tình với chúng tôi về một quan điểm nào đó, và chứng minh được rằng chúng tôi đã sai. Đây là một điểm cộng rất lớn khi phỏng vấn để trở thành một thành viên của Multi Capital, bởi vì bằng cách này, bạn đang tạo thêm nhiều giá trị.
Kyle: Khả năng làm việc cá nhân, không cần phân chia công việc. Bạn cần tự biết bạn nên và sẽ làm gì, bạn có thể nhờ đến sự giúp đỡ của những người có liên quan và hoàn thành những kế hoạch đó. Mỗi thành viên đều phải hiểu mục tiêu và tầm nhìn chung của công ty.
Làm thế nào để cân bằng giữa những luận điểm với những sự thay đổi nhanh như hiện tại? Khi nào bạn biết bạn nên thay đổi suy nghĩ của mình và thay đổi như thế nào?
Kyle: Một bài học quý giá mà tôi rút ra được đó là: đừng bao giờ thay đổi luận điểm của bạn. Vào năm 2016, thời điểm còn rất sớm đối với Ethereum. Một năm rưỡi sau đó, vào năm 2017 chúng tôi đang ở đỉnh của thị trường tăng giá và tôi nhận ra rằng roadmap đã thay đổi một vài lần.
Và trước 2018, việc roadmap thay đổi lần thứ 3, thứ 4 đã làm tôi cảm thấy khá bực bội và tôi đã hỏi team của mình như thế này: “Tại sao chúng ta không thể bám theo kế hoạch, chúng ta đã bàn bạc, công khai lộ trình cũng như hạn chót hoàn thành, thế nhưng vẫn không xảy ra theo đúng lộ trình?”
Vào khoảng đầu năm 2018, chúng tôi bắt đầu nghĩ về việc có một team thay thế mà sẽ chịu trách nhiệm về việc xây dựng, thực hiện và mở rộng quy mô theo một cách khác. Và chúng tôi đã công khai đầu tư vào EOS vào đầu năm 2018, kết quả chúng tôi đã kết thúc rất sai lầm ở chỗ họ đã có một cách tiếp cận khác thay thế để mở rộng quy mô.
Một số thiết kế trong hệ thống có vấn đề về mô hình phân bổ tài nguyên và vài thứ khác nữa. Mọi người hỏi chúng tôi về việc tại sao lại đặt cược vào Solana và rằng chúng tôi đã sai về EOS.
Tôi nghĩ điều quan trọng nhất đó là bạn nhận ra rằng: luận điểm của bạn có thể đúng, nhưng bạn lại có thể sai khi lựa chọn. Và việc có thể giữ vững một niềm tin hay luận điểm trong khi nhận ra lý do nó thất bại là điều thực sự quan trọng.
Ví dụ: Nếu có 10 công ty khởi nghiệp vào đầu những năm 2000 cố gắng xây dựng một thứ gì đó như Iphone, bạn có thể đã bỏ cuộc và không mua cổ phiếu Apple vào năm 2008.
Hãy vững tin vào luận điểm của mình, nhưng cũng hãy nhìn nhận và đánh giá lý do tại sao lựa chọn của bạn đã sai. Đừng từ bỏ hoàn toàn cho đến khi luận điểm của bạn được chứng minh là sai.
Tushar: Khi bạn hình thành một luận điểm, bạn cần biết thực sự bạn đang làm gì? Tin tưởng vào điều gì? Bạn cần xây dựng những quan điểm để củng cố cho niềm tin đó.
Và nếu có được những thông tin mới mà nó có thể thay đổi luận điểm của bạn, bạn cần linh hoạt. Đừng thay đổi suy nghĩ của bạn chỉ bởi vì người khác không đồng tình với bạn. Những gì người khác nghĩ không liên quan tới luận điểm của bạn.
Bạn cần nhớ rằng, để có được lợi nhuận khổng lồ, luận điểm của bạn cần phải khác biệt và đúng. Vì vậy, bạn phải thực sự bám vào luận điểm của mình. Nếu bạn có một luận điểm, bạn hãy sẵn sàng kết hợp nó với những thông tin mới, đừng thay đổi nó chỉ dựa vào sự đồng thuận của xã hội.
Tầm quan trọng của Writing (Viết lách)
Tushar: Kyle chính là người đã bắt đầu văn hóa viết với 3 bài blog mỗi tuần. Writing thực sự quan trọng bởi vì nó buộc bạn lập luận nhiều hơn trong lối suy nghĩ của mình.
Nó buộc bạn kiểm tra các lỗi tư duy, đặc biệt là khi bạn post bài viết của mình lên mạng xã hội, với một lĩnh vực mà có nhiều ý kiến trái chiều như Crypto. Điều này rất có giá trị bởi vì bạn học được từ trải nghiệm đó, giúp suy nghĩ của bạn trở nên hoàn thiện hơn.
Thứ 2, Writing tạo môi trường tốt hơn cho một tổ chức phẳng (Flat Organization – tổ chức mà nhân sự không phân biệt vị trí, chức vụ; có trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền lợi như nhau.)
Ví dụ: Khi chúng tôi có một buổi họp, chúng tôi bắt đầu với việc review memo (xem lại các bản ghi chú) và bình luận qua lại với nhau trên Google Docs, nhờ vậy mọi người có thể nói chuyện cùng một thời điểm. Với buổi họp như thế này, các thành viên có thể bàn luận về bất kỳ điều gì một cách rõ ràng, mạch lạc; bất kỳ ai cũng có thể đưa ra quan điểm.
Trái ngược với một buổi họp thông thường khi mà bạn có thể nói nhiều hơn người khác, nhất là những người ở vị trí cao, và rồi, chính họ là người dẫn đến quyết định. Đó chính là lý do chúng tôi nhận thấy rằng suy nghĩ và Writing tạo ra rất nhiều giá trị.
Kyle: Thứ 3, Writing có thể được mở rộng với quy mô rất lớn. Tôi cho rằng mọi người đã đánh giá thấp tầm quan trọng của việc gieo mầm các ý tưởng vào tâm trí của người khác.
Một doanh nghiệp thường dành hầu hết thời gian vào các cuộc trò chuyện trực tiếp hoặc với lPS (In-plane Switching- một công nghệ hình ảnh được áp dụng trên các màn hình LCD), hay với các doanh nhân. Trong trường hợp này, rõ ràng là tổng lượng thông tin trao đổi bị giới hạn vì chỉ có một hoặc hai hoặc ba người bàn luận.
Nhưng khi viết, một điều gì đó có thể được nhắc đi nhắc lại hàng triệu lần nhờ có internet, và hàng triệu người có thể đọc được nó. Thực sự khó có thể tưởng tượng được khi những gì bạn viết có thể chạm tới hàng tỷ người khi mọi người retweet nó.
Thật đáng kinh ngạc khi bạn viết một thứ gì đó và nó nhanh chóng gây được tiếng vang ngay cả khi trước đó mọi người không hề biết đến sự tồn tại của bạn. Những người theo dõi bạn sẽ đọc được những gì bạn viết và chuyển tiếp cho người khác thông qua các phương tiện truyền thông hay email. Chuỗi chuyển tiếp như thế này cực kỳ hiệu quả.
Hiện tại, với bất kỳ bài post nào, chúng tôi đều nhận được phản hồi từ mọi người, điều mà chúng tôi chưa bao giờ nghĩ tới. Tôi nghĩ đây thứ sự là phương thức tuyệt vời để có thể biến một thành nhiều cuộc trò chuyện.
Quá trình đưa ra quyết định tại Multicoin
Quá trình đưa ra quyết định của các bạn như thế nào?
Tushar: Chúng tôi ra quyết định bởi niềm tin thay vì sự đồng thuận. Chúng tôi không cần sự đồng thuận của tất cả mọi người để có thể đưa ra quyết định. Thực tế có hai cấp độ ra quyết định: Thứ nhất là bạn có định làm không? Và sau đó là quy mô như thế nào. Cả hai cấp độ này đều quan trọng và phải là những quyết định độc lập.
Đối với quá trình ra quyết định: chúng tôi sẽ bàn luận về luận điểm trước tiên. Luận điểm cần phải mạch lạc, rõ ràng. Chúng tôi sẽ không thực hiện bất kỳ thỏa thuận nào chỉ vì nó thú vị và hấp dẫn; cũng không phải bởi vì mọi người đều muốn thực hiện thỏa thuận đó. Chúng tôi phải thực sự hiểu những gì chúng tôi đang thẩm định? Rủi ro là gì? Các thiết kế mà họ đang thực hiện là gì? Từ đó xây dựng luận điểm để đầu tư.
Và sau đó sẽ là cuộc thảo luận về quy mô đầu tư. Sẽ không có nhiều cuộc thảo luận về quy mô đầu tư nếu đó là một vòng seed stage. Nhưng nếu là vòng sau, sẽ có câu hỏi được đặt ra: 1, Thị trường lớn như thế nào? 2, Mức độ chắc chắn của việc nắm bắt giá trị (value capture)? Và bạn đang định giá là bao nhiêu? Những câu hỏi này giúp chúng tôi xác định được quy mô đầu tư của mình.
Kyle: Chúng tôi thực sự đã có một khuôn mẫu tương đối cho các bản memo đầu tư thực tế. Chúng tôi có được một template mà mọi người sao chép và tham khảo từ nó. Thực sự là có tới 8 phần, nhưng có 3 phần được xem là quan trọng nhất: 1) có ý tưởng luận điểm, 2) những giả định có thể chấp nhận được và 3) là tổ hợp của 2 điều này, nói cách khác là làm sao để các giả định liên hệ được với các luận điểm.
Tôi nghĩ Investment Team thấy bực bội với mình. Khi họ lập ra 4 ý tổ hợp, tôi sẽ chỉ ra từng ý “Đây không phải là một tổ hợp, nó chỉ là một thực tế bị nhầm lẫn với bản chất tổ hợp mà thôi”.
Quay lại với quan điểm ban đầu của Tushar về việc làm sáng tỏ những sai sót trong quá trình suy nghĩ của bạn – để làm được điều này thì việc viết ra dễ hơn nhiều so với nói. Ngoài ra, Writing buộc chúng ta phải giữ kỷ luật và tự nhắc nhở bản thân rằng mình sẽ luôn phải trả lời những câu hỏi quan trọng này. Và câu trả lời dưới dạng văn bản sẽ giúp bạn tránh khỏi các loại lỗi không đáng có (Unforced error).
Một đặc trưng khi đầu tư vào crypto đó là thời gian lock token nhanh hơn đầu tư truyền thống, và nếu anh đang nắm giữ những token đó, anh nghĩ khi nào nên bán, và nên bán bao nhiêu?
Tushar: Điều này tùy thuộc vào các quỹ khác nhau. Với Hedge fund (quỹ phòng hộ), tốt nhất là có 8-12 vị thế chiếm phần lớn lợi nhuận của quỹ ~ 95 99%. Nhìn chung, có 3 lý do để bán: 1 là luận điểm của chúng tôi đã phát huy tác dụng hoặc được thị trường định giá hợp lý; 2 là luận điểm không còn được chấp nhận, chúng tôi có được một số thông tin mới và không còn tin vào luận điểm đó nữa; 3 là chúng tôi thích thứ khác tốt hơn.
Hedge fund là phương tiện vốn tồn tại mãi mãi, luôn kết thúc mở và không có thời hạn cố định, mặc dù chúng tôi thường xem xét quỹ sẽ như thế nào trong khoảng hai năm tới.
Đối với venture fund (quỹ đầu tư mạo hiểm) thì hơi khác một chút. Nếu chúng tôi tiếp tục tin tưởng vào tài sản mà có tính thanh khoản, chúng tôi sẽ bắt đầu phân phối cho các lPS và giữ lại tài sản đó bằng hiện vật. Và nếu chúng tôi không còn tin vào tài sản đó nữa (vì 3 lý do kể trên) thì chúng tôi sẽ bán nó và lấy tiền về. Đó là khung tiêu chuẩn cách mà chúng tôi giải quyết vấn đề này.
Kyle: Nói chung đối với chúng tôi, luận điểm cần compound trong khoảng thời gian rất dài. Vì vậy chúng tôi luôn muốn rằng, ít nhất ở thời điểm đầu tư vào một tài sản nào đó, chúng tôi tin rằng quỹ sẽ nắm giữ nó ít nhất là 10 năm.
Cách dễ kiếm tiền nhất trong 20 năm vừa qua đó là vào internet, chọn khoảng 10 cái tên công ty về Internet và bỏ vào rổ đầu tư của mình. Đó là một hiện tượng, là một trong những Hedge fund hình thành tốt nhất trong 20 năm qua.
Chúng tôi nhận thấy crypto cũng tương tự như vậy. Chúng tôi chọn những tài sản ưa thích và muốn giữ chúng mãi mãi. Nếu Crypto cuối cùng trở nên quan trọng theo cách chúng tôi nghĩ, hãy cứ để chúng tích lũy theo thời gian, vì điều đó sẽ tạo ra những kết quả đáng kinh ngạc trong dài hạn.
Tushar: Tôi nghĩ rằng hầu hết lợi nhuận của chúng tôi khi đầu tư đến từ khâu cuối cùng của việc phân phối. Chúng tôi thực sự muốn tối ưu hóa việc sở hữu một tài sản mà cuối cùng mang lại lợi nhuận đáng kinh ngạc. Đừng bán quá sớm và hãy để nó tích lũy, hãy để luận điểm phát huy tác dụng.
Chúng ta có thể thấy ý tưởng về điện thoại, về web2 đã thực sự thành công và đã chín muồi ở thời điểm hiện tại. Crypto cũng vậy, nó cần thời gian để tích lũy ở tỷ lệ lợi nhuận khổng lồ trong dài hạn.
Kyle: Vào năm 2013, có một bài thảo luận nói rằng xu hướng bị đánh giá thấp nhất trong lĩnh vực công nghệ đó là di động. Vào thời điểm này, iphone đã 6 năm tuổi. Anh ta nói rằng hãy bỏ qua Ipad, Glass hay là VR. Và anh ta hoàn toàn đúng. Tôi thấy nó giống với Crypto ngày nay, tôi cho rằng chưa muộn để tham gia vào thị trường này.
Mục tiêu giá của bạn như thế nào? Bạn nghĩ thế nào khi có thể luận điểm chưa phát huy hết tác dụng nhưng các giao thức và dự án lại đang phát triển quá nhanh?
Kyle: Việc nói rằng các quy tắc trò chơi đã thay đổi trong lịch sử thị trường tài chính là một điều ngu ngốc. Vì các quy tắc chắc chắn sẽ quay trở lại. Tuy nhiên, thực sự có một số thay đổi rất rõ ràng về cấu trúc trong thị trường này, khác với thị trường truyền thống.
Quan trọng nhất là thành phần người tham gia. Nếu bạn là giám đốc điều hành của một công ty công nghệ nào đó, 10 20 tỷ như Cloudflare, với cơ sở hạ tầng quan trọng nhưng không hấp dẫn hay hướng đến người tiêu dùng. Bạn có thể chọn Argentina, Việt Nam hay Philippines hoặc bất cứ nước nào mà không có một số gia đình giàu có.
Điều này có nghĩa là bạn sẽ không có bất kỳ retail holder nào từ hầu hết các quốc gia trên thế giới. Bởi vì có khoảng 80% dân số thế giới không sở hữu vốn cổ phần.
Rất nhiều người không sở hữu cổ phiếu cá nhân nhưng họ sở hữu rất nhiều crypto, ví dụ như những tài xế Uber, và việc này đúng trên toàn thế giới. Do đó, thành phần những người tiếp cận và tham gia vào các thị trường này là rất khác nhau.
Nếu bạn có 2.000USD, bạn không thể mua Apple ở hầu hết các quốc gia trên thế giới. Nếu bạn đủ giàu, bạn có thể kết nối với một số ngân hàng, v.v. và mua cổ phiếu Apple, nhưng bạn không thể làm điều đó với 2.000USD. Nhưng với 2000USD, bạn có thể mua HNT, bạn có thể mua một một công cụ khai thác điểm phát sóng (hotspot miner), bạn có thể đặt trên cửa sổ, kể với bạn bè về nó.
Bạn có thể tạo video tiktok và xuất bản chúng, thật khó tin khi nhìn vào những Stories của tất cả những người ngẫu nhiên làm công việc này. Và chính họ là những người đang thúc đẩy rất nhiều hoạt động trên thị trường này. Những người mua và bán cận biên trên thị trường tài chính rõ ràng không phải họ. Ngày nay, những người này chiếm phần lớn trong thị trường.
Chúng ta chưa bao giờ có một thế giới nơi mà 8 tỷ người đang xem xét giao dịch crypto, và tất cả đều có thể tiếp cận vào thị trường.
Trong lịch sử, đối với hầu hết các thị trường chứng khoán Châu Âu, có vài trăm triệu người có tiền và có thể tiếp cận chúng. Cấu trúc thị trường đã thay đổi, tôi không biết trong dài hạn nó sẽ như thế nào về mặt giá trị, tuy nhiên về mặt cơ học thì nó khác nhau rất rõ ràng. Và chúng tôi luôn cố gắng nhận biết điều đó khi chúng tôi nghĩ về những gì cần đưa vào và không đưa vào.
Tushar: Tôi nghĩ chúng ta còn quá sớm, tổng vốn hóa thị trường Crypto toàn cầu là 2.5 nghìn tỷ USD và vốn hóa thị trường chứng khoán (equity market) công cộng toàn cầu là 120 nghìn tỷ. Con số này thậm chí không bao gồm các công ty tư nhân hay thị trường nợ (debt market), vốn hóa của những thị trường này cũng rất lớn.
Tôi nghĩ rằng thị trường crypto sẽ phát triển và có thể so sánh được về quy mô, sẽ mất nhiều thời gian nhưng tôi tin rằng nó sẽ thay thế thị trường chứng khoán Anh. Crypto sẽ trở thành thị trường sâu và thanh khoản nhất trên thế giới bởi vì nó ở phạm vi toàn cầu.
Việc bất kỳ ai, ở đâu, lứa tuổi nào cũng có thể tiếp cận Crypto ảnh hưởng thế nào đến việc tuyển dụng và bạn nghĩ người như thế nào sẽ trở thành một nhà đầu tư giỏi?
Tushar: Nhà đầu tư truyền thống khi tìm cách đầu tư vào crypto thường đi theo lối mòn như là tìm IP, tìm nơi thu phí, trả phí,… Tuy nhiên, đó không phải là cách mà thị trường crypto hoạt động.
Bạn phải nghĩ về các mô hình kinh doanh mà hoạt động trong một thế giới không cần cấp phép, mã nguồn mở và ai cũng có thể sao chép mã (code) của bạn. Không có IP cũng không có bất kỳ cổng nào. Bạn phải nghĩ về nhiều cách kiếm tiền khác nhau, để nắm bắt giá trị.
Vì vậy, với những ứng viên có kinh nghiệm đầu tư truyền thống đến và tham gia. Để thực sự bắt đầu làm việc hiệu quả và trở thành một crypto native, họ phải dành sáu tháng để học tất cả mọi thứ.
Một số ít những người chuyển từ đầu tư truyền thống qua đầu tư crypto rất nhạy bén và không bị ảnh hưởng bởi tư duy truyền thống. Những người này thực sự rất đặc biệt, tuy nhiên con số này rất là ít.
Kyle: Đối với tuyển dụng, chúng tôi yêu cầu ứng viên viết một bài luận và gửi cho chúng tôi. Tôi thậm chí còn không đọc tên, khi tôi nhận được email, tôi nhấp thẳng vào file tài liệu, đọc và đánh giá nó. Tôi không quan tâm nó đến từ đâu.
Rõ ràng là có một số thành kiến đối với những người nói tiếng Anh là ngôn ngữ chính của họ. Việc không đọc tên của người đó thực sự là một cách tuyệt vời để bỏ qua các thành kiến đó.
Tushar: Tôi không biết hay quan tâm liệu các thành viên Investment Team của chúng tôi có trình độ học vấn như thế nào.
Ngày càng nhiều quỹ truyền thống chuyển sang loại mô hình Hedge fund và Venture fund, bạn nghĩ gì về cách hai quỹ này hoạt động cùng nhau, bạn phân bổ vốn như thế nào?
Kyle: Có một quy tắc khá đơn giản đối với việc chúng tôi phân phối vốn hoặc các khoản đầu tư giữa các quỹ. Với quỹ Venture: chúng tôi sẽ đầu tư cho các vòng gọi vốn sơ cấp. Với quỹ Hedge: chúng tôi đầu tư công khai ở giai đoạn sau (mua lại từ nhà đầu tư khác). Trong thực tế, cả 2 quỹ có thể có vài cái tên giống nhau trong danh mục.
Với quy mô tốt, vốn từ Venture fund thường kết thúc với nhiều rủi ro hơn ở giai đoạn đầu. Nhưng chúng tôi có Investment Team vì vậy tập hợp các dự án mà chúng tôi yêu thích đều phải có trong cả hai quỹ.
Hedge fund là một quỹ có thanh khoản cao, để chúng tôi đầu tư mua thứ mình muốn và giữ nó. Tùy theo độ hấp dẫn và giai đoạn mua, chúng tôi sẽ linh hoạt thay đổi kế hoạch nắm giữ tài sản dài hạn, đây là cách tiếp cận của Multicoin.
Tushar: Tôi đã nhấn mạnh điều này trong phần mở đầu, tôi vẫn thường nói với Investment Team của mình rằng “ công việc của các bạn không phải là tìm kiếm khoản đầu tư tốt, mà là hình thành luận điểm.
Chúng ta thực sự là những người đi tìm kiếm sự thật. Công việc của chúng ta là tìm hiểu việc thị trường và công nghệ sẽ phát triển như thế nào. Và chúng ta biến những luận điểm thành tiền bằng việc đầu tư. Nếu chúng ta hình thành một luận điểm, thì chúng ta tìm kiếm cách tốt nhất để gia tăng lợi nhuận dựa vào danh mục đầu tư.”
Nếu luận điểm đó xảy ra trong thị trường sơ cấp, Venture fund sẽ là ưu tiên. Và nếu nó xảy ra ở thị trường thứ cấp, chúng tôi sẽ dùng Hedge Fund.
Tuy nhiên, chúng tôi không bắt đầu với những điều này. Chúng tôi bắt đầu với luận điểm và điều này thực sự rất quan trọng.
Tôi nghĩ bây giờ bạn đã có thể nghỉ hưu. Tại sao bạn vẫn làm việc chăm chỉ như vậy?
Kyle: Có nhiều lý do để tham gia vào crypto. Có những người theo chủ nghĩa tự do điên cuồng, có các Bitcoiner, những người thích tính phân quyền tối đa và cả người tài trợ công ích, người theo chủ nghĩa xã hội chủ nghĩa. Tất cả kiểu người với những lý tưởng khác nhau tham gia vào thế giới crypto.
Tôi nghĩ rằng, đối với con người, quan trọng nhất là tính chủ quyền. Covid phần nào đã làm nổi bật lên điều này. Nhiều quan chức và chính trị gia cố gắng cho chúng ta biết chúng ta nên sống thế nào, nên đi du lịch ở đâu. Tất cả những điều này khiến tôi cảm thấy rất khó chịu. Tôi nghĩ rằng họ thực sự không biết họ đang làm gì. Đối với tôi, điều quan trọng là phải duy trì chủ quyền.
Crypto là phương thức mà chúng tôi có được chủ quyền trong lĩnh vực kỹ thuật số. Hình thức đơn giản nhất của tiền kỹ thuật số đó là Bitcoin hoặc Ether nhưng việc có dữ liệu tự chủ, thậm chí là việc mạng không dây do mọi người quản lý và sở hữu thay vì Verizon và ATT, việc có hệ thống âm nhạc thuộc sở hữu của mọi người
Tôi dành càng nhiều thời gian vào lĩnh vực này, thì nó lại càng gây tiếng vang với tôi. Và với vị thế thuận lợi của chúng tôi, chúng tôi có đặc quyền giúp đẩy nhanh điều đó. Vì vậy, chúng tôi cố gắng làm điều đó thông qua phân bổ vốn đầu tư.
Tushar: Như tôi đã đề cập trước đó, chúng tôi không chỉ tìm những khoản đầu tư tốt, chúng tôi thực sự là một tổ chức tìm kiếm sự thật (truth-seeking). Chúng tôi là những người truyền giáo, không phải lính đánh thuê, chúng tôi không làm chỉ vì lợi nhuận.
Với một số tiền nhất định, bạn sẽ chi tiêu vào việc gì? Điều này thực sự không còn quan trọng nữa. Thứ mà chúng tôi đang thực sự muốn tác động tới nhất đó là giúp nâng cấp nền công nghệ. Chúng tôi muốn tạo ra một thế giới tự do. Chúng tôi nhận thấy đầu tư là một cách giúp chúng tôi tạo ra sự tự do, giúp tổ chức và thúc đẩy hoạt động kinh tế của con người một cách tốt hơn.
Tôi nghiện crypto, nó là một thứ rất kích thích, bạn không thể ngừng nghĩ về nó. Tôi nghĩ rằng, nếu không phải lĩnh vực này, tôi cũng không thể làm bất cứ thứ gì khác.
Bối cảnh tương lai Crypto
Bạn nghĩ tương lai crypto sẽ như thế nào từ bối cảnh blockchain bây giờ?
Kyle: Nó còn tùy thuộc vào thời hạn đầu tư đối với bạn là như thế nào. Một tương lai trước mắt có thể nói là 12 tháng tới. Câu trả lời rất rõ rằng, đó là multi-chain (đa chuỗi). Bởi vì có nhiều người huy động được nhiều vốn để đầu tư vào hoạt động kinh doanh cho đến khi họ hết vốn, và họ có những tài sản khá lớn đằng sau.
Vì vậy, tối thiểu thời gian 12 – 24 tháng là thế giới sẽ trở nên không đồng nhất. Tôi nghĩ câu hỏi là: điều gì sẽ xảy ra trong 24 – 60 tháng nữa?
Tôi nghĩ rằng bạn sẽ tiếp tục trở nên không đồng nhất và tôi có thể đưa ra những lập luận khá tốt để bạn quay trở lại với thứ đồng nhất hơn. Không nhất thiết là 1 chain mà thay vì 6, 8 hoặc 10 thì có thể là 2 hoặc 3 chain chính. Đó là base case (tập hợp những input được coi là gần với giá trị thực tế nhất) của tôi với những gì sẽ xảy ra giữa các tháng 24 và 60.
Có thể nói, sau 60 tháng kể từ bây giờ, bạn có thể củng cố các lập luận nhưng một lần nữa, chúng tôi vẫn sẽ xem cách các công nghệ phát triển, tôi thường thích tính đồng nhất hơn là không đồng nhất trong tech stack. Tôi không giống các đồng nghiệp của tôi với niềm tin đó.
Tushar: Thực sự rất khó để có một cái nhìn chắc chắn về crypto trong tương lai. Base case của tôi là duopoly (Lưỡng độc quyền bán – thị trường trong đó chỉ có hai người bán) bởi vì đối với tôi, blockchain như một cấp độ khác của hệ điều hành (operating system). Chúng ta đã thấy, thiết bị di động chính là lần cuối cùng cho một hệ điều hành mới và nó đã thay đổi cách chúng ta cấu trúc xã hội.
Có nhiều lý do khiến các hệ điều hành lại trở thành duopoly. Hiệu ứng tổng hợp tự nhiên sẽ lặp lại với quy mô kinh tế khổng lồ trong các loại nền tảng này.
Nhưng tôi cũng nghĩ rằng cần phải có sự lựa chọn. Nếu bạn nhìn vào lịch sử các hệ điều hành, nó kết thúc bằng việc có một số lựa chọn giữa hai nền tảng khác nhau, nhờ đó bạn có thể tự do lựa chọn.
Tuy nhiên, quy mô kinh tế thực sự ngăn cản việc có thêm nhiều nền tảng. Bởi vì việc các nhà phát triển viết cho 10 hệ điều hành khác nhau là không có ý nghĩa.
Vì vậy, tôi đoán rằng base case là duopoly, mặc dù nó có thể như TCP (Transmission Control Protocol), một giao thức không có đối thủ cạnh tranh.
Và khả năng kết thúc monopoly (độc quyền) cũng có thể nhiều hơn duopoly (lưỡng quyền), nhưng tôi cho rằng sẽ không có trường hợp nhiều hơn hai chain – điều này cực kỳ khó xảy ra.
Bạn nghĩ thế nào về khả năng tương tác của các chain trong tương lai?
Tushar: Tôi nghĩ rằng thị trường này giống với những năm 90s khi mà mọi người nghĩ về intranet (mạng nội bộ) thay vì internet, và sau đó chúng đã được kết nối lại với nhau thông qua các bridge (cầu nối). Vì vậy, tôi nghĩ rằng bridge thực sự rất quan trọng, như một công nghệ trung gian.
Chúng có thêm một layer giả định đáng tin cậy khác và một layer phức tạp khác cho khả năng tổng hợp. Công nghệ bridges ngày nay thực sự tuyệt vời và chúng sẽ hỗ trợ quá trình chuyển tiếp Crypto. Đó cũng là những gì chúng ta có thể xây dựng trong thời gian gần.
Trong dài hạn thực chất bridge cũng chỉ là một layer khác, nếu ta không thể có layer đó, thì mọi thứ sẽ trở nên hiệu quả hơn.
Và cũng giống như bây giờ, nếu bạn bắt đầu một Internet Business (sự kết hợp giữa hai hệ thống Internet Marketing và Business Management) hoặc không, không ai nghĩ đến việc thiết lập mạng nội bộ (intranet) kể cả bạn.
Tất cả mọi người đều kết nối internet công cộng với cùng một mạng và cũng không có bridges giữa các mạng nội bộ trừ khi là DOD (một mô hình mạng của Mỹ, có 4 lớp: lớp truy cập mạng, lớp internet, lớp host-to-host (TCP), lớp xử lý) và bạn thực sự cần phải có mạng riêng của mình.
Kyle: Khi bạn sử dụng một bridge, ít nhất là trong các hệ thống blockchain hiện tại, bạn sẽ làm tăng thêm độ trễ, phá vỡ Atomicity (Tính nguyên tử: một số giao dịch (không phải tất cả) phải cung cấp sự đảm bảo xảy ra trước hoặc sau các giao dịch khác), tăng tổng mức tiêu thụ khí gas và bạn không thể giải quyết được bất kỳ điều gì trong số đó.
Nó đúng với các mô hình tương lai, mặc dù tôi e ngại rằng dường như không ai nói về điều đó một cách nghiêm túc trong ngày hôm nay. Nhưng ai biết được người ta sẽ nghĩ ra phép thuật gì trong hai hoặc ba năm nữa để loại bỏ những điều trên.
Nếu giả sử những giới hạn hiện tại vẫn còn trên hệ thống. Sẽ rất thú vị khi xem sự phân chia người dùng theo khu vực và nguồn vốn được hình thành trong các hệ thống này. Thực tế là bạn không hoàn toàn phá vỡ khả năng tổng hợp trong các hệ thống này nhưng bạn chắc chắn đang gây khó khăn cho nó.
Khi bạn phá vỡ Atomicity, mọi thứ không thể hiện được trên cùng một chart. Ta khó có thể hoàn toàn nhận thấy được các hạn chế của việc lưu và không lưu thông tin cần thiết độc nhất trong một shard.
Vì vậy, việc phân tích sẽ dẫn đến kết quả phân tán, khiến cho các giới hạn không được lý giải hoàn toàn.
Có nhiều ứng dụng khác nhau ở nhiều phần khác nhau trong lĩnh vực crypto được xây dựng trên Layer1, như: NFTs, Metaverse, Social tokens, Community tokens, DAOs. Làm thế nào để bạn đi từ luận điểm tới đầu tư và phân bổ như thế nào?
DeFi
Tushar: Tầm nhìn của DeFi là trở thành backend toàn cầu của hệ thống tài chính. Và bạn có local frontend, điều mà tuân thủ các quy định hỗ trợ khách hàng, ví dụ như ai đó cần hỗ trợ do họ quên mật khẩu, v.v.
Nó cho phép các tổ chức tài chính nhỏ hơn tham gia vào cùng một Liquidity Pool (Nhóm Thanh khoản) toàn cầu như JPMorgan có thể tham gia ngay hôm nay. JPMorgan có thể cung cấp cho bạn nhiều sản phẩm phức tạp hơn các tổ chức địa phương như liên minh tín dụng vì họ có khả năng khai thác các Liquidity Pool khác nhau mà các tổ chức tài chính nhỏ hơn không thể.
Một hệ thống backend toàn cầu cho hệ thống tài chính sẽ tạo ra nhiều quyền truy cập hơn và sự toàn diện của nhiều frontend khác nhau. Nó cho phép nhiều người hơn tham gia vào các thị trường vốn mà trước đây không thể tham gia hoặc bị buộc phải tham gia theo những cách rất hạn chế.
Ví dụ như bạn chỉ được phép mua một danh sách chỉ số với $401k và bạn không thể làm gì khác vì đơn giản là chúng tôi không có cơ sở hạ tầng để hỗ trợ bạn.
NFTs, Metaverse
Kyle: Tôi nghĩ vẫn còn rất sớm. Nguyên tắc chung của tôi là nếu pitch deck của một dự án nhắc đến từ Metaverse trong đó thì tôi sẽ không đầu tư. Hầu hết trong số đó, chúng là games và khá đơn giản.
Tôi nghĩ những thứ có liên quan đến metaverse ngày nay nó sẽ là xương sống và chính cơ sở hạ tầng sẽ giúp những thứ này trở nên khả thi. Chúng tôi lưu trữ rất nhiều NFTs – tôi nghĩ nó sẽ được sử dụng để render con số tuyệt đối của các đối tượng kỹ thuật số mà chúng tôi sẽ cần phải có trong lĩnh vực kỹ thuật số này.
Vì vậy, tôi nghĩ chúng ta hiện tại giống như lớp cơ sở hạ tầng công nghệ sâu cho Metaverse, như Solana hoặc Starkware hoặc Ethereum cách đây 3 4 năm trước. Tôi nghĩ chúng ta đang ở trong giai đoạn tương tự như vậy đối với Metaverse hay NFTs.
Social token, Community token and DAOs.
Tushar: Tôi nghĩ Social token sẽ định nghĩa lại rất nhiều mô hình kinh doanh trên internet. Bởi vì cho đến nay, đây là một trong những phương thức chính mà những người sáng tạo (creator) và người có tầm ảnh hưởng (influencer) kiếm tiền từ quảng cáo.
Nó như một trải nghiệm tồi tệ cho người dùng. Bạn có thể đang theo dõi một influencer trên instagram. Sau đó họ quảng cáo về một số sản phẩm mà họ thực sự không muốn bán và bạn thực sự không muốn mua, nhưng đó là cách duy nhất để bạn hỗ trợ họ. Social token cho phép hướng tương tác mới này giữa thần tượng với người hâm mộ.
Nó cho phép mọi người nhận được những đặc quyền mà họ quan tâm, chẳng hạn như tôi không quan tâm đến việc mua sản phẩm nào, điều tôi quan tâm là có sở hữu đủ social token để có thể gặp họ, xem được những nội dung mà họ công bố, hoặc quyền xem đầu tiên, etc. Hoặc nó cho phép tôi tạo một cộng đồng gồm những người tương tự, đều dành sự quan tâm cho influencer này.
Vì vậy, tôi nghĩ rằng social token sẽ định nghĩa lại cách influencer và creator tương tác với người hâm mộ của họ. Điều này sẽ giúp cải thiện toàn bộ trải nghiệm Internet bởi vì tôi nghĩ rằng quảng cáo là một trong những phần tồi tệ nhất khi người dùng sử dụng Internet.
Linh hồn của năm 2022?
Tushar: những thứ này kết hợp và tích lũy thành tỷ lệ thực sự cao trong khoảng thời gian dài. Nó sẽ tăng 200 lần trong một năm? Điều đó khá khó để tích lũy chỉ trong một năm, tuy nhiên, cho một thời gian dài hơn thì vẫn khả thi
Hoặc là Helium, tôi nghĩ nó đang đột phá. Tôi rất hào hứng với Helium 5G, tôi mong đợi sự phát triển mạnh mẽ của nó vào năm sau.
Theo tôi, mạng IOT (Internet of Things) đã đạt đến escape velocity (tốc độ cần thiết để bứt phá) và tôi thực sự vui mừng khi thấy mức sử dụng trên helium tăng lên. Đó là hai lựa chọn hàng đầu của tôi cho năm 2022.
Bài viết được bạn Ellie Nguyễn thuộc FXCE Crypto biên tập từ “Multicoin Capital’s 2022 Outlook”, với mục đích cung cấp thông tin và phi lợi nhuận. Chúng tôi không khuyến nghị đầu tư và không chịu trách nhiệm cho các quyết định đầu tư liên quan đến nội dung bài dịch.
—————————————————
👉 Theo dõi FXCE Ventures
Group Chat | Research Hub | FXCE Spotlight | Tổng hợp airdrop | FXCE Pool Coin