Sự trỗi dậy của nền kinh tế sử dụng lực lượng lao động trực tuyến trong thập kỷ qua đã mang lại lợi ích cho hàng triệu creator (người sáng tạo) và freelancer (người làm việc tự do).
Người lao động được hưởng lợi từ sự độc lập, linh hoạt và các cơ hội phát triển cá nhân cũng như thu nhập bổ sung bằng cách làm việc trong nhiều dự án. Trong khi đó, các công ty có thể cắt giảm chi phí thuê nhân công nhờ thuê các hoạt động và dịch vụ bên ngoài, cho phép họ tập trung vào xây dựng các đội ngũ tinh gọn và nâng cao chuyên môn hóa nội bộ.
Đổi lại, những lợi ích chung này đã tạo ra hàng triệu cơ hội việc làm cho người lao động và thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế freelancer. Hiện tại, có đến 163 triệu freelancer đăng ký trên các nền tảng lao động trực tuyến toàn cầu với tổng doanh thu lên đến 520 tỷ USD vào năm 2019, dự kiến sẽ tăng trưởng ở mức 7,7% hàng năm trong vòng 7 năm.
Mặc dù những con số chỉ ra rằng cách làm này là một cuộc cách mạng chuyển đổi, nhưng cũng bắt đầu nhận ra rằng hoa hồng nào mà chẳng có gai. Việc mở rộng thị trường dẫn đến một số chi phí xã hội và tài chính tăng cao chủ yếu được tính cho phía cung cấp lao động.
Hiện tại, một phần đáng kể giá trị kinh tế được tạo ra trong Nền kinh tế Gig (xu hướng công việc linh hoạt vì các công ty có xu hướng thuê các đơn vị độc lập và cá nhân làm việc tự do thay vì nhân viên toàn thời gian) nằm trong tay các bên trung gian. Ngoài ra, lịch sử làm việc của một cá nhân – danh tiếng và các bài đánh giá về một freelancer– gắn liền với một nền tảng cụ thể (ví dụ: Toptal) và không thể nhúng vào một nền tảng tự do khác.
Bản chất khép kín của việc hiển thị danh tiếng này đã cản trở người lao động giới thiệu hồ sơ ứng tuyển của họ sang các mạng khác. Hơn nữa, vì các freelancer không có quyền sở hữu trong nền tảng, nên khả năng thay đổi các thông số của nền tảng – phí, kiểm duyệt đánh giá, v.v. – bị hạn chế và tạo ra các ưu đãi sai lệch.
Mạng lưới Braintrust được thành lập vào năm 2018 bởi hai doanh nhân và các nhà đầu tư giàu kinh nghiệm trong các công ty khởi nghiệp trên thị trường, Adam Jackson và Gabe Luna-Ostaseski, với tầm nhìn phá vỡ sự bất bình đẳng dường như đã được củng cố trong Nền kinh tế Gig.
Được củng cố bởi các hợp đồng thông minh và token khuyến khích, mạng lưới Braintrust loại bỏ các bên trung gian khỏi quá trình tuyển dụng và dùng token BTRST để cung cấp một mạng lưới lao động phi tập trung và minh bạch do người dùng xây dựng, quản lý và sở hữu.
Braintrust tập trung vào việc điều chỉnh các ưu đãi giữa những freelancer và mạng lưới Braintrust để đảm bảo rằng quyền sở hữu nền tảng có tương quan trực tiếp với những cá nhân tạo ra nhiều giá trị nhất. Các công cụ tài chính, truyền thông, nền tảng web và nhiều dịch vụ khác liên tục được tái cấu trúc bằng cách sử dụng các giao thức phi tập trung.
Cấu trúc Phí Công bằng hơn của mạng lưới Braintrust
Nền kinh tế sử dụng lực lượng lao động trực tuyến đã ở giai đoạn chín muồi và do đó có nhiều công ty cũng như dự án khác nhau cạnh tranh để giành thị phần. M ạng lưới Braintrust, một thị trường dành cho người làm việc tự do, tập trung vào việc phục vụ Nền kinh tế Gig dựa trên tri thức và cạnh tranh với các nền tảng Web 2.0 cùng ngành freelance như Upwork, Fiverr và Freelancer.com.
Tuy nhiên, các nền tảng tự do truyền thống như Upwork chủ yếu chuyên về các giao dịch lao động khối lượng lớn, chi phí thấp. Ban đầu, mạng lưới Braintrust nhắm mục tiêu kết nối các công ty lớn với các chuyên gia kỹ thuật. Do đó, các đối thủ cạnh tranh trực tiếp nhất với mạng lưới Braintrust trong lĩnh vực này là các nền tảng như Toptal và Gigster, các cơ quan cung cấp nhân sự truyền thống, cũng như các đối tác Web 2.0 như Recruiter.com. Tất cả đều có chung trọng tâm là kết nối các nhân sự tri thức đã được kiểm tra với các tổ chức hàng đầu.
Braintrust đặt mục tiêu tiếp tục phát triển bằng cách tận dụng cấu trúc liên kết khuyến khích và đưa ra mức giá tốt hơn cho những khách hàng đang tìm kiếm tài năng.
Hoa hồng (commissions) cho việc môi giới trên thị trường freelance hiện nằm trong khoảng từ 20% đến 40% tổng giá trị hợp đồng bên cung (ví dụ: Upwork) hoặc bên cầu (ví dụ: Toptal) phải chịu mức phí cao. Braintrust vượt qua đáng kể các mô hình kinh doanh có tỷ suất lợi nhuận cao này bằng cách cho phép các freelancer giữ lại 100% thu nhập trong khi giảm chi phí của khách hàng lên đến 90%.
Không giống như các nền tảng Web 2.0 phổ biến nhất, các freelancer không phải chịu bất kỳ khoản phí hoa hồng nào khi tìm việc trên mạng lưới Braintrust và thay vào đó là giữ lại 100% thu nhập theo hợp đồng làm việc tự do. Ngược lại, mạng lưới Braintrust chuyển phí cho khách hàng và 10% tổng giá trị hợp đồng được tính cho khách hàng, giúp duy trì tính bền vững của mạng.
Mô hình này cho phép các nhân tố thúc đẩy giá trị của mạng khai thác hoàn toàn lợi ích tài chính từ người lao động, đồng thời giảm chi phí thuê mướn bằng cách cho phép các công ty tiếp cận nguồn lao động có kỹ năng theo yêu cầu với mức phí thấp hơn đáng kể.
Mạng lưới Braintrust kết hợp cấu trúc phí phù hợp về mặt tài chính với một chiến lược thanh khoản có mục tiêu để thúc đẩy một thị trường lao động cân bằng và lành mạnh. Tập trung ban đầu vào những nhân viên có kiến thức công nghệ cao như nhà phát triển, quản lý dự án, kỹ sư và nhà thiết kế, Braintrust nhằm mục đích tìm kiếm thanh khoản ở cả phía cầu (khách hàng) và bên cung (nhân tài) của thị trường.
Bằng cách thực hiện theo một chiến lược như thế này, Braintrust không cần sử dụng thêm các biện pháp khuyến khích tiền tệ, điều này làm tăng hiệu quả sử dụng vốn của mạng lưới và ngăn chặn xây dựng nền kinh tế lao động khuyến khích sự tham gia của một bên với chi phí không được công khai ở bên còn lại.
Đến nay, mô hình Braintrust kết hợp với đặc tính Web3 đã mang lại kết quả khả quan. Vào tháng 9 năm 2019, mạng Braintrust đã đạt 1 triệu USD tổng khối lượng dịch vụ (Gross service volume – GSV), chỉ 9 tháng sau khi ra mắt kín.
Tuy nhiên, sự tăng tốc thực sự bắt đầu sau khi ra mắt công chúng vào tháng 6 năm 2020. Tổng số GSV tăng gấp 5 lần trong mười tháng sau cột mốc trước đó là 1 triệu USD và đạt 5 triệu USD GSV vào tháng 4 năm 2021— cũng tăng gấp bốn lần vào tháng 11 năm 2021 và hiện tại 22 triệu USD GSV. Để dễ tưởng tượng, Filecoin (một giao thức lưu trữ tệp web3) đã tạo ra gần 4 triệu USD doanh thu trọn vòng đời.
Tại thời điểm viết bài này, hơn 34.000 freelancer đã tham gia vào hệ sinh thái Braintrust và hơn 1.500 việc làm đã được tạo ra trên nền tảng này bởi hàng trăm công ty danh tiếng trong danh sách Fortune 1000, bao gồm các doanh nghiệp như Twitter, Porsche, Goldman Sachs và Nike.
Mạng lưới Braintrust phi lợi nhuận được hỗ trợ bởi Coinbase Ventures, Pantera Capital, Tiger Global Management và nhiều bên tham gia quan trọng (key players) khác từ ngành công nghiệp tiền mã hóa và đầu tư mạo hiểm truyền thống với khoản đầu tư 23,5 triệu USD.
Tìm hiểu sâu về Mạng lưới Braintrust
Braintrust tóm gọn các tính năng blockchain từ trải nghiệm người dùng để cả người dùng cá nhân và công ty không có kiến thức nâng cao về crypto cũng có thể sử dụng nền tảng. Trái ngược với những gì chúng ta thường thấy với các giao thức Web 3.0, trang web Braintrust không được mô tả như một giao diện đơn thuần.
Không giống như Uniswap nơi tất cả các hoạt động được chạy trên các hợp đồng thông minh và bất kỳ ai cũng có thể chạy một giao diện như uniswap.org để tương tác với giao thức Uniswap. Nền tảng Braintrust là trung tâm chính và duy nhất cho Braintrust, và mọi thứ liên quan đến mạng, từ tin tuyển dụng và giới thiệu đến đặt cọc (staking) và bỏ phiếu (voting), đều được chạy trên nền tảng Braintrust.
Nền tảng Braintrust bao gồm 3 bên liên quan:
- Nhân tài (Talents)
- Khách hàng (Clients)
- Kết nối (Connectors)
Bên cạnh những khách hàng đang tìm kiếm những lao động tri thức đã được kiểm tra và các nhân tài đang tìm kiếm cơ hội thăng tiến trong sự nghiệp, đại lý thứ ba hoạt động như một nhà cung cấp thanh khoản cho cả phía cầu và phía cung ở trạng thái cân bằng.
Những nhà tuyển dụng độc lập này, được gọi là “người kết nối – connector”, đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì luồng hoạt động của mạng lưới khi mời khách hàng và nhân sự tri thức mới đến Braintrust cũng kết nối nhân tài với các công việc cụ thể thông qua giới thiệu.
Đối với mỗi hóa đơn thanh toán được hỗ trợ bởi liên kết giới thiệu, các connector được thưởng bằng token BTRST, biến họ thành các nhân tố chính trong hiệu suất mạng cũng như quyền sở hữu và quản trị mạng.
Bên cung (Supply Side): Quy trình Xin việc
Mặc dù trải nghiệm người dùng Braintrust tương tự như trải nghiệm tìm việc và kết nối của các nền tảng tìm nhân tài trên Web 2.0, mạng lưới Braintrust tạo sự khác biệt bằng cách phân cấp các quy trình key backend và trao quyền cho một cộng đồng không cần cấp phép (permissionless).
Đầu tiên, khách hàng bắt đầu quy trình bằng cách đăng việc làm một lần hoặc các dự án đang thực hiện với các yêu cầu chi tiết. Các tin tuyển dụng được hiển thị trên cả nguồn cấp dữ liệu của nhân tài (talent) và nhà tuyển dụng (connectors), nơi nhân tài có thể tìm công việc hoặc connectors có thể giới thiệu việc làm cho các ứng viên trong mạng cá nhân của họ.
Những nhân tài muốn ứng tuyển phải trải qua một quá trình sàng lọc do cộng đồng dẫn dắt, một cuộc đánh giá được thực hiện bởi những người tham gia mạng lưới đủ điều kiện để xác định xem ứng viên có phù hợp với công việc hay không và chỉ những người vượt qua thành công mới đủ điều kiện để đấu thầu công việc.
Sau đó, phần mềm giới thiệu của Braintrust kết nối ứng viên phù hợp với công việc dựa trên nhiều tiêu chí (ví dụ: kỹ năng, kinh nghiệm, khả năng sẵn sàng và định mức theo giờ). Sau khi hoàn thành công việc, nhân tài được trả giá trị hợp đồng bằng tiền pháp định trong khi khách hàng sẽ phải trả thêm 10%.
Sau khi đề xuất quản trị được thông qua gần đây, mạng lưới Braintrust sẽ tích hợp một cơ chế mua lại, qua đó phí khách hàng sẽ được sử dụng để mua token BTRST và củng cố ngân quỹ. Ngoài ra, mạng lưới Braintrust cho phép các bên xây dựng danh tiếng trên mạng bằng cách cho phép họ xếp hạng lẫn nhau, góp phần vào việc củng cố danh tiếng minh bạch.
Hiện tại, quy trình ứng tuyển không sử dụng token BTRST. Điều này có nghĩa là không phải phần mềm phù hợp hoặc sự chứng minh danh tiếng hoàn chỉnh đều không nằm trên chuỗi.
Braintrust đặt mục tiêu tạo mã nguồn mở cho phần mềm trong tương lai. Hơn nữa, các nhóm Braintrust đã thảo luận về việc tạo ra một giao thức kết nối nguồn mở tạo điều kiện cho nhiều nhóm hơn đến với phần mềm của Braintrust.
Trong tương lai, mạng lưới Braintrust có kế hoạch triển khai một hệ thống danh tiếng trên chuỗi mạnh mẽ hơn bằng cách giới thiệu các tính năng bổ sung như đặt cọc giá thầu (bid staking) cho khách hàng và nhân tài. Tính năng này sẽ cho phép khách hàng thu hút nhiều freelancer hơn tìm đến với các bài đăng công việc bằng cách thể hiện mức độ cam kết và tài năng để nổi bật với gói thầu bằng cách đưa nhiều nội dung skin in the game hơn.
Loại hình staking này cũng sẽ cải thiện danh tiếng trên chuỗi vì cơ chế cắt giảm (slashing mechanism) được triển khai cho các thất bại trong việc phân phối và tuyển dụng sẽ liên quan đến giao dịch token và cho phép các thất bại cũng như thành công đều được hiển thị trên chuỗi.
Khởi tạo Flywheel
Bắt đầu một thị trường hai chiều là một thách thức. May mắn thay, các ưu đãi token có thể giúp ích (và khó khăn) cho quá trình xây dựng cung và cầu ban đầu. Cho đến nay, mạng lưới Braintrust đã có dấu hiệu tiếp tục phát triển mạng lưới, điều này được phản ánh trong tổng giá trị dịch vụ.
Theo báo cáo tăng trưởng hàng tuần của mạng lưới Braintrust, tổng số tài năng và công việc được đăng trên nền tảng này đã tăng theo cấp số nhân so với năm ngoái và dữ liệu từ những tuần gần đây cho thấy các chỉ số này đang tiếp tục tăng với tốc độ cao.
Thành công của Braintrust có thể là nhờ cả tác động tài chính và xã hội của mô hình kinh doanh. Ngoài việc là lựa chọn sinh lợi hơn về mặt tài chính so với các đối thủ cạnh tranh, cơ chế đối sánh giữa người làm việc tự do với công ty của Braintrust tiếp tục duy trì hiệu quả. Thuật toán freelancer matching của mạng lưới Braintrust có tỷ lệ 80%, kết nối khách hàng (công ty) với bốn đến bảy freelancer trong vòng hai mươi bốn giờ đầu tiên.
Theo nghiên cứu điển hình HBS của Christopher Stanton, Phó giáo sư tại Trường Kinh doanh Harvard, các cuộc phỏng vấn với khách hàng cho thấy mạng lưới Braintrust đã tăng khả năng tìm kiếm các freelancer phù hợp với các công ty.
Cùng với đó, mạng lưới Braintrust không chỉ cắt giảm các quy trình tuyển dụng khó khăn thường mất vài tuần đến vài tháng chỉ còn vài giờ hoặc vài ngày, mà còn giúp các công ty tiếp cận được nhiều nhân viên có năng lực hơn với ít nguồn lực hơn.
Có thể tìm thấy một ví dụ thực tế về cách mạng lưới Braintrust đạt được quy trình tuyển dụng hiệu quả này trong một trường hợp cụ thể khi đã giúp công ty con Purina của Nestle tại Mỹ mở rộng quy mô đội ngũ IT. Bắt đầu cung cấp dịch vụ thức ăn cho vật nuôi trực tiếp đến khách hàng ở Peru, Nestle Purina muốn bắt đầu vận hành các hoạt động của mình càng nhanh càng tốt và do đó luôn dẫn trước đối thủ.
Với sự trợ giúp của nền tảng Braintrust và các chuyên gia tài năng, công ty đã có thể tìm thấy một đối tác phù hợp trong 48 giờ đầu tiên cũng như xây dựng và giới thiệu sáu thành viên vào nhóm IT của mình trong hai tuần, dẫn đến quá trình tuyển dụng về cơ bản là nhanh hơn và rẻ hơn hàng nghìn USD so với phương pháp thuê nhân sự in-house.
BTRST Token
Token Braintrust (BTRST) hoạt động như cơ chế quản lý và trả thưởng của mạng lưới Braintrust.
Bộ não Quản trị
Token Braintrust đã cải tiến mô hình quản trị của Compound, nhưng đã sửa đổi hợp đồng cho các trường hợp sử dụng cụ thể bao gồm các công cụ on-chain và off-chain để thảo luận và bỏ phiếu đề xuất. Chủ sở hữu BTRST sử dụng các kênh để xây dựng đề xuất và tham khảo nền tảng Braintrust để bỏ phiếu về các thông số trên chuỗi như lộ trình sản phẩm, phí, danh tiếng và ngân quỹ token.
Sau khi bỏ phiếu off-chain chuyển sang Snapshot, bỏ phiếu on-chain sẽ diễn ra trên Voting Portal của nền tảng Braintrust.
Giải quyết Tranh chấp
Vì các khoản thanh toán không được xử lý trên chuỗi khối Ethereum và Braintrust không hỗ trợ bất kỳ dịch vụ ký quỹ bên ngoài nào khác, nên một cơ chế giải quyết tranh chấp phi tập trung trở nên cần thiết cho mạng lưới tài chính bền vững, sự ổn định cộng đồng và để đại diện chính xác về danh tiếng của khách hàng và tài năng.
Mặc dù quy trình giải quyết tranh chấp của mạng lưới Braintrust xảy ra off-chain, nhưng token BTRST được sử dụng gián tiếp trong các giải quyết tranh chấp do cộng đồng điều hành. Những người tham gia hội đồng giải quyết cần phải có token BTRST để trở thành thành viên ban giám khảo hoặc được những người nắm giữ BTRST chọn để trở thành trọng tài của bồi thẩm đoàn.
Khuyến khích Mạng lưới Nhân tài
Token BTRST cũng được sử dụng như một động lực cho các chức năng chính của các bên liên quan trong mạng lưới Braintrust bao gồm cung cấp công việc, giới thiệu khách hàng và nhân tài cũng như thực hiện các hoạt động tiếp theo khác như hoàn thiện hồ sơ và hoàn thành các khóa học giáo dục trên nền tảng.
Tuy nhiên, vì các khoản thanh toán hợp đồng cho công việc được thanh toán bằng tiền tệ fiat, token BTRST không tích lũy bất kỳ phí mạng lưới nào, do đó không cung cấp các dòng tiền như cổ tức hoặc chia sẻ lợi nhuận.
BTRST Tokenomics
Tổng nguồn cung của BTRST được giới hạn ở mức 250.000.000 token với phần lớn nguồn cung cấp được phân phối dần cho những người tham gia mạng lưới như một động lực cho những người đóng góp.
Các token được phân bổ cho những người đóng góp sớm và các nhà đầu tư phải tuân theo các lịch trình vesting khác nhau, phát hành song song với sự tăng trưởng dự kiến của mạng lưới và tăng cường quyền sở hữu cộng đồng.
Những người mua token sớm và những người đóng góp sớm phải tuân theo thời hạn 1 năm, sau đó là lịch phát hành hàng tháng 2 năm và 4 năm tương ứng. Trong khi đó, khoảng 55% token được phân bổ cho các ưu đãi cộng đồng đã được mở khóa ngay sau khi ra mắt mạng lưới và sẽ được phân phối thông qua các chương trình phần thưởng để đẩy nhanh tốc độ phát triển.
Ngoài ra, Braintrust dành 5% tổng nguồn cung cho một đợt public sale được thực hiện thông qua Coinlist để mở rộng cơ sở chủ sở hữu token.
Những suy nghĩ Sau cùng về Tương lai của Freelance
Việc mở rộng mạng lưới Braintrust có thể quyết định sự thành công hay thất bại của mạng lưới nhân tài.
Một điều khác biệt đối với các dự án như Braintrust so với các sáng kiến Web3 khác là sự cần thiết phải quan tâm hơn đến mô hình quản trị dự án. Mặc dù hầu hết các DAO đều phải chịu những rủi ro tương tự ở một mức độ nhất định, nhưng một mạng lưới nhân tài chủ yếu hoạt động ở lớp con người, nơi mà code thể không chi phối nhiều hoạt động quan trọng.
Vài thập kỷ qua là kỷ nguyên của sự gián đoạn hiệu quả cao và xảy ra nhanh chóng. Các doanh nhân đã tạo ra các công ty cho phép các cá nhân trở thành freelancer (ví dụ: Fiverr) hoặc kiếm tiền từ các nguồn lực nhàn rỗi (tức là Airbnb, Uber, v.v.) thay thế các công ty đương nhiệm như đại lý tài năng, công ty taxi và chuỗi khách sạn.
Sự gia tăng của Web3 vào thị trường lao động là sự tiếp tục sắp xảy ra của làn sóng đổi mới này. Các công ty như Uber đã đóng góp vào quá trình dân chủ hóa công việc bằng cách truất ngôi các vị vua đã tồn tại lâu dài, điều này đã hợp pháp hóa việc khai thác lợi nhuận tương đối cao hơn vì các mạng vẫn cần bộ điều khiển tập trung để hoạt động.
Các mạng Web3 như Braintrust tiếp tục thay thế những đơn vị trung gian đang trục lợi và dân chủ hóa hơn nữa cách thức làm việc của các cá nhân bằng cách loại bỏ những nhóm quản lý này bằng mạng lưới không thể thay đổi và do người dùng sở hữu.
Bài viết được bạn Dao Quoc Binh thuộc FXCE Crypto biên tập từ “Braintrust A Talent Network Governed by its Community” của tác giả Hasan Furkan Gök, với mục đích cung cấp thông tin và phi lợi nhuận. Chúng tôi không khuyến nghị đầu tư và không chịu trách nhiệm cho các quyết định đầu tư liên quan đến nội dung bài dịch.
—————————————————
👉 Theo dõi FXCE Ventures
Group Chat | Research Hub | FXCE Spotlight | Tổng hợp airdrop | FXCE Pool Coin
