Tiêu điểm chính
- Trong thời kỳ bùng nổ nhất, STEPN chiếm 20% tổng số người dùng của Solana vào tháng 5. Con số này kết hợp với nguồn doanh thu khổng lồ là một lợi thế cho lĩnh vực crypto gaming.
- Bong bóng STEPN đã vỡ ngay sau khi đạt đỉnh. Các biện pháp cải thiện trải nghiệm và nền kinh tế đã không thể đảo ngược xu hướng giảm của các chỉ số chính và giá STEPN.
- STEPN và các trò chơi Web3 trong tương lai có một số cách khả thi để đạt được thành công bền vững, bao gồm thử nghiệm ngân quỹ dự trữ, đưa ra các biện pháp giảm phát mạnh mẽ và giảm gian lận.
Thời điểm đạt đỉnh vào tháng 5, STEPN chiếm gần 20% tổng số người dùng trả phí hàng ngày trên Solana. Đây là 1/5 số lượng người dùng của một trong những blockchain hoạt động hiệu quả nhất trong lịch sử. Thành công của STEPN được coi là một bước ngoặt trong lĩnh vực crypto gaming.
Thời kỳ đỉnh cao đó đã trôi qua. Trong ba tháng gần đây, các chỉ số quan trọng đã có xu hướng giảm liên tục.
Câu chuyện vẫn chưa đến hồi kết. Đội ngũ STEPN đã tích cực thay đổi trò chơi để cải thiện nền kinh tế token và trải nghiệm người dùng. Câu hỏi đặt ra là: liệu những thay đổi đó có đủ để đưa STEPN trở lại đỉnh cao? Hay là mô hình kinh tế đằng sau trò chơi quá thiếu sót các yếu tố cơ bản để duy trì sự bền vững?
Chu kỳ bùng nổ & sụp đổ của Move-To-Earn
Di chuyển để kiếm token. Đây là mô hình cơ bản đã đưa nền kinh tế của STEPN lên đến đỉnh cao. Mô hình dựa trên hệ thống token sink-and-faucet, về lý thuyết, nó sẽ tương đối thúc đẩy sự ổn định của hệ sinh thái trò chơi.
Hệ thống sử dụng mô hình hai token tương tự như Axie Infinity. GMT là token quản trị và GST là token tiện ích có nguồn cung vô hạn. Có thể kiếm và sử dụng cả hai token trong trò chơi. Hệ thống yêu cầu người chơi mua các NFT giày thể thao nếu muốn tham gia. Không có giày – không thể sử dụng ứng dụng.
Nguồn: STEPN
Ở thời điểm thuận lợi, hệ thống đã hoạt động rất tốt. Lợi nhuận Quý 2 từ marketplace và phí mint cao ngất ngưởng ở mức 122,5 triệu USD. Người dùng hoạt động hàng ngày (DAU) tăng 100 lần. Thị phần của STEPN trong hoạt động giao dịch phi tập trung dựa trên Solana đã tăng theo cấp số nhân – đầu tiên là thông qua Orca và sau đó là qua DOOAR, DEX gốc của STEPN. Đây thực sự là thời kỳ hưng thịnh nhất.
Theo sau sự bùng nổ là một sự sụt giảm mạnh mẽ. Người dùng hoạt động hàng ngày đã giảm 80%. Khi Quý 3 kết thúc, doanh thu dự kiến sẽ giảm tương tự. Điều đáng lo ngại nhất là lượng người dùng mới đã giảm từ 20% xuống còn 5% trong tổng số người dùng của STEPN.
Phần lớn doanh thu của STEPN đến từ phí mint giày thể thao và các đợt bán thứ cấp. Nếu không có nhiều người dùng mới, lượt mint mới sẽ giảm đáng kể. Số lượng người dùng mới hạn chế làm giảm doanh thu giao thức và khiến người chơi hiện tại không tìm được người tham gia mới để giao dịch trên thị trường thứ cấp.
Cố gắng đảo ngược tình thế
Nhu cầu giảm chỉ là một mặt của vấn đề. Mặt còn lại là nguồn cung đang tăng theo cấp số nhân. GST không có giới hạn nguồn cung nên đã nhanh chóng lạm phát trong vài tháng qua.
Đội ngũ STEPN đã thực hiện một loạt các hành động để cố gắng giảm thiểu sự sụt giảm của các chỉ số chính và giải quyết các vấn đề về nguồn cung token. Một chủ đề chung xuyên suốt của các hành động là việc giới thiệu cơ chế sink (một cách giảm lượng cung lưu hành) cho nền kinh tế. Đội ngũ có kế hoạch cân bằng áp lực bán từ người dùng bằng cách thêm cơ chế giảm phát cho các token.
Điều này có thể không hiệu quả trong tình hình hiện tại. Để cơ chế sink hoạt động, người dùng phải sẵn sàng sử dụng chúng. Người dùng có thể tự do bán token để đổi lấy USDC thay vì sử dụng sink. Do đó, chúng sẽ không có tác dụng như dự kiến trừ khi cơ chế sink có đủ các biện pháp khuyến khích.
Ví dụ: hãy tưởng tượng cơ chế sink tập trung vào việc nâng giá sửa chữa giày thể thao trong trò chơi. Nếu một người dùng đã kiên quyết trong việc bán GST để lấy USDC, họ sẽ không quan tâm việc trả 1 hay 2 GST để sửa giày thể thao. Họ sẽ tiếp tục bán GST để đổi lấy USDC.
Các thay đổi đột ngột để giảm nguồn cung vẫn không thể giải quyết vấn đề nhu cầu. Công bằng mà nói, STEPN đã thúc đẩy nhu cầu đáng kể trong quá khứ. Khoảng thời gian này sẽ là một thách thức lớn hơn nhiều. Giá của token tiện ích GST đã giảm 99,6% kể từ ATH. Việc khuyến khích người dùng nắm giữ hoặc tái đầu tư token tiện ích gần như là không thể khi họ đã chứng kiến (hoặc trải qua) đợt sụt giảm.
Ngoài cơ chế sink mới, STEPN đã cố gắng tăng nhu cầu thông qua việc mở rộng sang các hệ sinh thái mới và giảm áp lực bán bằng cách giảm gian lận. Việc STEPN mở rộng đến Ethereum và BSC đã nhận được ít sự chấp nhận hơn so với trên Solana. Giảm thiểu kẻ gian lận sẽ giúp giảm áp lực bán, nhưng hiệu quả của Mô hình Chống gian lận (STEPN Model for Anti-Cheating) vẫn chưa được kiểm nghiệm.
Ý nghĩa đối với lĩnh vực Web3 Gaming
Trò chơi Web3 đã thu hút được sự đầu tư lớn trong năm qua. Axie Infinity và sau đó là STEPN đã truyền cảm hứng cho các nhà đầu tư rót hàng tỷ USD vào trò chơi blockchain. Chu kỳ bùng nổ-sụp đổ của STEPN được trình bày ở trên chứng tỏ vẫn còn nhiều vấn đề lớn chưa được giải quyết.
Nguồn: Messari
STEPN là nơi tổng hợp các đặc trưng, sự khác biệt và thách thức chính mà trò chơi Web3 phải đối mặt trong tương lai. Các khuyến khích move-to-earn, quyền sở hữu và một ứng dụng hỗ trợ trải nghiệm người dùng tương đối đã giúp STEPN dễ dàng dẫn đầu. Kết quả là giao thức đã tạo ra doanh thu 126 triệu USD nhờ vào sự hỗ trợ của 100.000 người dùng hàng ngày.
Sự biến động đến từ áp lực bán của người chơi và dòng vốn chảy ra đã khiến tất cả sụp đổ. Cơ chế sink và các kế hoạch khuyến khích vẫn chưa thể cải thiện hệ thống. Khi không thể kiếm được nhiều tiền từ ứng dụng nữa, người dùng sẽ tìm đến dự án mới. Tình hình hiện tại không hấp dẫn đối với các nhà đầu tư vào trò chơi, những người thường có các khoản đầu tư dài hơn 6 tháng.
Để giải quyết sự biến động của nền kinh tế trò chơi, các nhà phát triển có thể sử dụng ngân quỹ stablecoin để hỗ trợ một hoặc cả hai token trong trò chơi. Các quốc gia có tiền tệ dự trữ, vậy tại sao các dự án kỹ thuật số không thể làm như vậy?
Các giao thức như STEPN có thể sử dụng ngân quỹ dự trữ và đặt ra một mức giá sàn hiệu quả cho token trong trò chơi. Nếu STEPN thiết lập sao cho 1 GST luôn đổi được 0,1 USDC, giá GST sẽ khó có thể giảm xuống dưới 0,1 GST/USDC.
Khi giao thức được sử dụng rộng rãi, một phần phí marketplace có thể hướng tới việc phát triển ngân quỹ. Nếu ngân quỹ có thể tăng trưởng bằng hoặc nhanh hơn tốc độ phát hành token thì tỷ giá hối đoái sẽ giữ vững.
Hỗ trợ tiền tệ trong trò chơi bằng stablecoin chỉ là một lựa chọn tiềm năng. Nếu các trò chơi Web3 muốn được xem như chất xúc tác tiềm năng cho thị trường tăng giá, họ cần thử nghiệm ngân quỹ dự trữ, đẩy mạnh cơ chế giảm lượng cung lưu hành, giảm lạm phát và hơn thế nữa.
Kết luận
Thời kỳ đỉnh cao của STEPN đã cho thấy lý do tại sao trò chơi crypto lại trở nên hấp dẫn đối với các nhà phát triển và nhà đầu tư. Bất chấp những vấn đề của trò chơi, giao thức đã mang lại một lượng lớn người dùng mới và lượng doanh thu cực lớn – một kỳ tích mà hầu hết các ứng dụng crypto không thể đạt được ngay cả trong thị trường tăng giá, chứ chưa nói đến trong thị trường giảm đối với hầu hết tài sản khác.
Tuy nhiên, cuối cùng, sự biến động của mô hình hai token đã nhanh chóng xảy ra. Những người sở hữu giày thể thao STEPN giống như đang sở hữu máy in tiền. Khi số lượng người có máy in tiền vượt qua số lượng người muốn sở hữu số tiền được in ra, toàn bộ hệ thống sẽ sụp đổ.
Vẫn chưa rõ liệu đội ngũ STEPN có thể đảo ngược xu hướng giảm khá lớn hiện tại không. Nếu họ không thể, STEPN và lĩnh vực trò chơi Web3 nói chung có thể phải chuyển từ mô hình hai token sang mô hình khác.
Bài viết được Đỗ Nguyễn Hồng Mai biên tập từ “STEPN: After The Hype” của tác giả Kel Eleje; với mục đích cung cấp thông tin và phi lợi nhuận. Chúng tôi không khuyến nghị đầu tư và không chịu trách nhiệm cho các quyết định đầu tư liên quan đến nội dung bài dịch.
