Hệ số đầu tư tài chính đóng vai trò quan trọng mà bất kỳ nhà đầu tư nào cũng cần hiểu rõ và áp dụng một cách thông minh trong đầu tư. Mang sứ mệnh tăng cường khả năng sinh lời, tối ưu hóa đầu tư, trở thành trợ thủ đắc lực luôn kề vai sát cánh cùng trader. Tuy nhiên, hiểu đúng và sử dụng đòn bẩy tài chính khôn ngoan không phải là điều dễ dàng.
Trong bài viết này, VNForex lần lượt đi từ định nghĩa hệ số đòn bẩy tài chính, tìm hiểu cách tính và tại sao nó trở thành công cụ “tối tân” khi tham gia các kênh đầu tư tài chính.
Tổng quan về hệ số đòn bẩy tài chính
Hệ số đòn bẩy tài chính là gì?
Hệ số đòn bẩy tài chính hay Financial Leverage (FL) là chỉ số cho biết tỷ lệ giữa số tiền vay và vốn sở hữu được sử dụng để thực hiện các hoạt động kinh doanh hoặc đầu tư. Thông tin về vốn vay sẽ được thể hiện minh bạch trong báo cáo tài chính.
Xem thêm: App đầu tư tài chính và những thông tin mà nhà đầu tư quan tâm
Hệ số đòn bẩy tài chính có sức ảnh hưởng đến lợi nhuận và rủi ro tổ chức hoặc cá nhân. Sử dụng nó có thể tăng khả năng sinh lời và thu hẹp khoảng cách giữa lợi nhuận đầu tư với lợi nhuận tự nhiên. Tuy nhiên, mức độ rủi ro mà nó mang lại cao hơn bởi vay tiền đồng nghĩa với việc trả lãi suất và gánh nặng trả nợ.
Cách tính hệ số đòn bẩy tài chính
Khi sử dụng đòn bẩy tài chính, bạn sẽ dùng một lượng vốn vay nhất định kết hợp với vốn sở hữu để thực hiện các giao dịch đầu tư. Từ đó, mở rộng khả năng đầu tư và quy mô giao dịch hơn so với việc chỉ sử dụng vốn sở hữu.
Để tính hệ số đòn bẩy tài chính chưa kèm lãi vay, bạn áp dụng công thức dưới đây:
Công thức tính hệ số đòn bẩy tài chính
Trong đó:
- EBIT – Earnings before Interest and taxes: lợi nhuận trước thuế và lãi vay của doanh nghiệp.
- EPS – Earnings per share: Lợi nhuận vốn chủ sở hữu.
Công thức tính đòn bẩy tài chính khi có khoản lãi vay phải trả
Để tính đòn bẩy tài chính khi có thêm khoản lãi vay phải trả, bạn có thể áp dụng cách tính sau:
Trong đó:
- EBIT là lợi nhuận trước thuế và lãi vay
- F: chi phí cố định;
- v: chi phí biến đổi trên 1 đơn vị sản phẩm;
- p: giá bán;
- Q: số lượng sản phẩm
- I: lãi vay phải trả
Ví dụ: Bạn đầu tư kinh doanh cửa hàng với tổng vốn là 100.000.000VNĐ. Trong đó, bạn vay ngân hàng 50.000.000 với lãi suất 10%/năm. Dự kiến trong năm 2023, cửa hàng có khả năng tiêu thụ 10.000 sản phẩm và giá mỗi sản là 25.000VNĐ. Khi đó:
Doanh thu dự kiến = 10.000 x 25.000 = 250.000.000VNĐ.
Mỗi sản phẩm có chi phí biến đổi là 15.000 VNĐ với tổng chi phí cố định là 40.000.000VNĐ. Áp dụng vào công thức trên, mức lợi nhuận trước thuế và lãi vay là:
EBIT0 = 10.000 x (25.000 – 15.000) – 40.000.000 = 60.000.000VNĐ.
DFL = 60.000.000 / (60.000.000 – (50.000.000 x 10%)) = 1.09.
Như vậy, khi tăng/giảm 1% số lợi nhuận này thì tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu sẽ tăng/giảm 1,09%.
Vai trò của hệ số đòn bẩy tài chính
Hệ số này giúp bạn gia tăng lợi nhuận, tìm ra chiến lược duy trì và mở rộng hoạt động đầu tư bằng cách cơ cấu nguồn vốn vay, đặc biệt trong giai đoạn thị trường biến động. Mặc dù tiềm ẩn khá nhiều rủi ro, song không thể phủ nhận rằng nó là công cụ ưa thích của các nhà đầu tư.
Bù đắp sự thiếu hụt vốn khi đầu tư tài chính cá nhân: Hệ số đòn bẩy cho phép bạn đầu tư vào các vị thế lớn hơn so với số vốn riêng của họ. Nó cho phép bạn vay một khoản tiền từ sàn giao dịch giúp bạn có đủ tiền duy trì hoạt động đầu tư và tiến gần đến cơ hội đầu tư tiềm năng.
Tăng cường khả năng sinh lời: Khi sử dụng hệ số đòn bẩy, bạn sẽ kiểm soát lượng lớn tài sản so với số vốn ban đầu. Nếu thị trường di chuyển theo dự đoán, hệ số đòn bẩy làm tăng lợi nhuận đáng kể. Tuy nhiên, lợi nhuận cao tỷ lệ thuận với rủi ro cao.
Tối ưu hóa sử dụng vốn: Thay vì đầu tư toàn bộ số vốn sở hữu vào một danh mục tài chính duy nhất, bạn có thể sử dụng hệ số đòn bẩy để phân chia vốn và đa dạng hóa tài sản đầu tư. Từ đó, giảm thiểu rủi ro bằng cách phân bổ dòng tiền vào nhiều thị trường khác nhau.
Ưu điểm và nhược điểm của hệ số đòn bẩy tài chính
Điểm quan trọng là nhà đầu tư nên hiểu rõ về lợi ích và rủi ro của hệ số đòn bẩy và áp dụng nó một cách cân nhắc và có kế hoạch.
| Ưu điểm | Nhược điểm |
| Tăng cường khả năng sinh lời nếu thị trường di chuyển đúng hướng theo dự đoán. | Nếu thị trường di chuyển ngược lại dự đoán, hệ số đòn bẩy có thể gây mất hết vốn đầu tư nhanh chóng. |
| Tối ưu hóa sử dụng vốn bằng cách đầu tư nhiều danh mục khác nhau, tối ưu hóa lợi nhuận mang về. | Tỷ lệ rủi ro cao nếu không được sử dụng cẩn thận |
| Dễ tiếp cận, dễ sử dụng. | Đòi hỏi kiến thức và kỹ năng quản lý rủi ro cẩn thận, tránh mất hết vốn đầu tư. |
| Tiếp cận thị trường lớn hơn, mở rộng cơ hội giao dịch và tăng khả năng sinh lời. | Bị khóa hoạt động giao dịch nếu số tiền lỗ vượt quá số tiền ký quỹ. |
| Tạo lợi nhuận nhanh chóng. Khi đặt hệ số đòn bẩy lớn, lợi nhuận thu về càng cao. | Hệ số đòn bẩy cao, rủi ro cũng tăng theo tỷ lệ với hệ số đòn bẩy. |
Lưu ý khi sử dụng hệ số đòn bẩy tài chính
Hệ số đòn bẩy là công cụ tài chính có nhiều mặt, về bản chất có thể làm nhà đầu tư cá nhân tăng cả lãi và lỗ. Vì thế, bạn cần có kiến thức và kinh nghiệm trong việc theo dõi và đánh giá thị trường. Dưới đây là một số cách và lưu ý quan trọng giúp bạn sử dụng hiệu quả.
Có định hướng tốt, xác định mức đòn bẩy tài chính: Xác định mức đòn bẩy tài chính mà bạn muốn sử dụng và phù hợp với mục tiêu ban đầu. Mức đòn bẩy được biểu thị dưới dạng tỷ lệ, cho biết mức đòn bẩy so với số vốn bạn sẵn có.
Kỹ năng phân tích thị trường và quản lý rủi ro: Áp dụng các phương pháp phân tích kỹ thuật, cơ bản và đặt stop-loss để giới hạn lỗ, đánh giá danh mục đầu tư. Ngoài ra, đánh giá và xác định mức rủi ro tối đa mà bạn có thể chấp nhận. Sử dụng mức đòn bẩy phù hợp đảm bảo rằng bạn không quá phụ thuộc vào đòn bẩy và có khả năng chịu đựng thua lỗ.
Kiểm soát tâm lý: Luôn duy trì tâm lý khách quan và không bị cuốn vào cảm xúc khi quyết định sử dụng hệ số đòn bẩy. Điều này đảm bảo bạn không đưa ra quyết định dựa trên hoảng loạn hoặc cảm giác khi thị trường biến động.
Đo lường, đánh giá hiệu quả danh mục đầu tư: Theo dõi và đánh giá hiệu quả sử dụng hệ số đòn bẩy vào các danh mục đầu tư giúp bạn điều chỉnh và cải thiện chiến lược linh động phù hợp với mục tiêu và diễn biến thị trường.
Lời kết
Cuối cùng, sử dụng hệ số đòn bẩy trong đầu tư tài chính mang lại cơ hội sinh lời hấp dẫn đi kèm rủi ro cao. Hãy luôn làm việc theo kế hoạch, áp dụng nguyên tắc quản lý rủi ro và tỷ lệ đòn bẩy hợp lý dựa trên kiến thức, nghiên cứu thị trường, sản phẩm tài chính bạn đang đầu tư.
Theo dõi VNForex cập nhật thông tin, kiến thức nghề trade tại:
