Trong thời đại số hóa, crypto nổi lên như một phương tiện tài chính đầy tiềm năng. Với sự phổ biến ngày càng tăng của các loại tiền điện tử, chúng ta không thể phủ nhận vai trò quan trọng của ví crypto trong việc giao dịch, lưu trữ và quản lý tài sản. Đặc biệt, với trader nhập môn, khám phá ví crypto là bước quan trọng để bạn tiếp cận và tham gia giao dịch tiền điện tử một cách an toàn.
Tổng quan về ví crypto
Ví crypto là thành phần tất yếu trong cuộc cách mạng tiền điện tử, hỗ trợ trader trong việc giao dịch, lưu trữ và quản lý tài sản. Trước khi tham gia giao dịch, bạn cần nắm rõ bức tranh tổng quát về ví crypto gồm các khái niệm cơ bản, cấu tạo, vai trò cho đến các loại ví lưu hành trong thế crypto.
Ví crypto là gì?
“Ví crypto là gì” là cụm từ khóa thu hút nhiều lượt tìm kiếm từ các nhà đầu tư. Hiểu một cách đơn giản ví crypto, hay ví điện tử là phần mềm cho phép bạn tạo, lưu trữ và quản lý các loại tiền điện tử như coin/token. Nó đóng vai trò như một tài khoản ngân hàng, thuận lợi trong việc giao dịch, chuyển tiền và bảo mật tài sản số.
Điều tạo nên sự khác biệt giữa ví crypto là nó hoạt động dựa trên công nghệ blockchain, một hệ thống phân tán và mã hóa thông tin để bảo mật giao dịch và lưu trữ tiền điện tử.
Các thành phần của ví crypto
Khi tạo ví crypto, bạn được cung cấp 3 đoạn mã, tương đương với 3 thành phần: Address, Private key và Passphrase.
Address (Địa chỉ ví)
Address hay Public Key là chuỗi ngẫu nhiên các ký tự gồm chữ và số. Địa chỉ ví giống như số tài khoản ngân hàng, được chia sẻ công khai và nhận tiền điện tử từ người khác. Public Key được xem là địa chỉ định danh của người dùng trên mạng lưới blockchain và tương ứng với địa chỉ ví.
Private Key (Khóa cá nhân)
Đây là thành phần quan trọng nhất của một ví crypto. Khóa cá nhân cũng là chuỗi ký tự ngẫu nhiên bí mật gồm chữ và số để kết nối với ví. Nếu địa chỉ ví được xem là số tài khoản ngân hàng thì Private Key chính là mật khẩu để bạn đăng nhập vào ví.
Sự khác nhau giữa Private Key và Public Key
Private key là chìa khóa duy nhất để bạn truy cập vào ví điện tử. Đặc biệt, bạn không thể thay đổi được khóa cá nhân và nếu bạn quên hay làm mất thì không thể khôi phục hoặc lấy lại tài sản trong ví.
Passphrase
Passphrase được tạo ra từ việc áp dụng thuật toán mã hóa đặc biệt lên dữ liệu khối, bao gồm 12 hoặc 24 từ tiếng anh dài và phức tạp. Nó như một tấm khiên bảo vệ bổ sung cho Private Key trong quá trình truy cập vào ví. Tùy từng cơ chế giải mã ở các ví khác nhau mà passphrase sẽ cho địa chỉ ví khác nhau.
Nguyên lý hoạt động của ví crypto
Nguyên lý hoạt động của ví crypto dựa trên công nghệ blockchain và mã hóa mật mã. Khi giao dịch được thực hiện, nó gói gọn trong một khối và được thêm vào chuỗi khối (blockchain). Mỗi block chứa thông tin về các giao dịch gồm địa chỉ ví người gửi và người nhận, số tiền gửi và dữ liệu khác.
Các block trên chuỗi blockchain kết nối với nhau thông qua mã hash, tạo thành chuỗi không thể thay đổi để đảm bảo tính vẹn toàn của dữ liệu và ngăn chặn sửa đổi gian lận. Nếu một khối trước đó bị thay đổi, mã hash và toàn bộ chuỗi sau đó cũng bị thay đổi.
Một điểm đặc biệt của ví crypto là sử dụng chữ ký số để xác minh tính hợp lệ của giao dịch. Khi bạn ký một giao dịch bằng khóa cá nhân, chữ ký số được tạo ra để xác minh giao dịch đó được thực hiện bởi người bạn.
Các loại ví crypto phổ biến hiện nay
VNForex nhắc bạn rằng tiền điện tử không thực sự rời khỏi blockchain mà nó chuyển từ địa chỉ ví này sang ví khác. Hiện nay, có nhiều loại ví đóng vai trò là chiếc cầu nối để bạn thuận lợi trong giao dịch. Để giúp bạn hiểu rõ hơn, chúng tôi sẽ phân các loại ví theo mức độ kiểm soát tài sản và theo số lượng nền tảng hỗ trợ.
Theo mức độ kiểm soát tài sản
Ví tập trung (Centralized Wallet)
Ví tập trung thường được cung cấp bởi các sàn giao dịch tiền điện tử hoặc các công ty ví crypto. Bạn có thể gửi, nhận, lưu trữ và quản lý tiền điện tử thông qua website hoặc ứng dụng của nhà cung cấp dịch vụ. Tuy nhiên, nó nằm dưới sự kiểm soát và quản lý từ bên thứ 3 (sàn giao dịch, bên cung cấp dịch vụ), bạn cần tin tưởng và phụ thuộc vào họ để bảo mật tài sản.
Việc lưu trữ tiền điện tử trong ví tập trung có thể mang đến một số rủi ro bảo mật từ nguy cơ mất tiền do sự tấn công mạng hoặc việc xảy ra sự cố với hệ thống của nhà cung cấp dịch vụ.
Ví phi tập trung (Decentralized Wallet)
Ví phi tập trung cung cấp môi trường tự do và người dùng hoàn toàn có quyền kiểm soát và quản lý tài sản điện tử mà không cần phụ thuộc vào bất kỳ bên thứ ba. Việc sở hữu đầy đủ quyền kiểm soát làm giảm rủi ro bị tấn công mạng hoặc mất mát tài sản điện tử do lỗi hệ thống của bên thứ ba.
Ví nóng
Ví nóng (Hot Wallet) là loại ví có thể giao dịch bất cứ khi nào anh em muốn thông qua kết nối internet, tạo ra sự thuận lợi và dễ dàng truy cập, thực hiện giao dịch mua bán. Tuy nhiên, do kết nối với internet, nó có nguy cơ bị xâm nhập và tấn công.
Một số ví nóng phổ biến bao gồm các ví trực tuyến như Coinbase, Binance, hoặc các ứng dụng ví trên điện thoại di động như Trust Wallet, MetaMask. Bên cạnh đó, các sàn giao dịch tiền điện tử thường cung cấp ví nóng cho người dùng của họ.
Ví lạnh
Ví lạnh (Cold Wallet) được thiết kế ngoại tuyến để bảo vệ tiền điện tử khỏi các mối đe dọa trực tuyến, thường ở dạng giống USB. Nó tự động nhận tiền khi có người gửi cho bạn mà không cần phải kết nối internet. Tuy nhiên, nếu muốn kiểm tra biến động số dư, bạn cần kết nối với internet.
Theo số lượng nền tảng hỗ trợ
Multiple chain
Ví Multiple chain hay ví đa chuỗi, là loại ví cho phép lưu trữ nhiều loại token thuộc nhiều loại blockchain khác nhau trên cùng một ví. Điều này cho phép trader quản lý và thực hiện giao dịch trên nhiều mạng blockchain một cách thuận tiện từ một nền tảng duy nhất.
Một số ví Multiple Chain phổ biến như MetaMask hoặc Trust Wallet, cung cấp giao diện đơn giản, dễ sử dụng và cho phép bạn quản lý các loại tiền điện tử khác nhau trong cùng một ví.
Single chain
Ví này chỉ cho phép người dùng lưu trữ, gửi và nhận coin hoặc token của một blockchain cụ thể và có tính bảo mật cao hơn so với ví đa chuỗi. Ví dụ ví Bitcoin Core chỉ hỗ trợ lưu trữ và giao dịch BTC.
Nên sử dụng loại ví crypto nào?
Mỗi loại ví mang trong mình những ưu điểm cũng như hạn chế nhất định. Dưới đây là bảng ưu nhược điểm của từng loại ví để bạn có cái nhìn tổng quan trước khi lựa chọn.
| Loại ví | Ví tập trung | Ví nóng | Ví lạnh | Multiple chain | Single chain |
Ưu điểm | Không mất công tạo ví, chỉ cần tạo tài khoản. | Miễn phí. Kết nối qua App hoặc trên website. | Tính bảo mật cao. | Đa dạng nhiều loại tiền điện tử. | Tương thích tốt với chuỗi khối và loại tiền tương ứng. |
| Lưu trữ đa dạng các loại tiền. | Lưu trữ đa dạng nhiều loại tiền. | Luôn ở chế độ offline. Giao dịch mới cần kết nối internet. | Hỗ trợ nhiều chuỗi khối cho phép giao dịch, quản lý tài sản không cần sử dụng nhiều ví riêng biệt. | Tập trung 1 loại tiền, dễ sử dụng và phù hợp cho người mới. | |
Nhược điểm | Mức độ bảo mật không cao. | Bảo mật thấp, dễ bị hack. | Giá thành cao (từ 2-3 triệu/ thiết bị). | Rủi ro bảo mật cao khi quản lý nhiều loại tiền trong một ví. | Thiếu sự đa dạng, hạn chế giao dịch nhiều cặp tiền khác nhau. |
| Tài sản bị kiểm soát tuyệt đối. | Bắt buộc phải kết nối internet. | Tốc độ giao dịch lâu vì nhiều thao tác. | Một số đồng không tương thích, không hỗ trợ. | Phụ thuộc vào 1 chuỗi khối. Nếu gặp sự cố, có thể mất quyền kiểm soát, truy cập vào tài sản. | |
| Rủi ro đến từ bên thứ 3 | Dễ bị thất lạc, mất trộm. |
Lựa chọn loại ví crypto phụ thuộc vào nhu cầu và mục đích của mỗi người. Hơn hết, bạn cần lưu ý đến mức độ bảo mật, linh hoạt, tiện lợi và dễ dàng sử dụng.
Những lưu ý khi sử dụng ví crypto
Ví crypto được xây dựng trên các nền tảng blockchain nhưng không thể phủ nhận rằng thị trường tiền điện tử luôn tồn tại những rủi ro mà chúng ta cần phải bảo vệ. Dưới đây là một số lưu ý để bạn bảo vệ tài sản một cách an toàn nhất.
- Đảm bảo bạn sử dụng mật khẩu mạnh và độc nhất. Tránh dùng thông tin cá nhân dễ đoán hoặc mật khẩu đã được sử dụng ở nền tảng khác.
- Không tùy tiện nhấn vào các đường dẫn từ người lạ để tránh sự xâm nhập, điều khiển trình duyệt từ xa và truy cập vào ví của hacker.
- Không chia sẻ, tiết lộ Private Key và Passphrase.
- Kiểm tra địa chỉ ví, địa chỉ hợp đồng thông minh đảm bảo giao dịch không bị sai sót.
- Cập nhật phiên bản mới nhất của phần mềm ví crypto (nếu có) vì chúng được cải tiến về bảo mật và sửa lỗi để bảo vệ tài sản.
Kết luận
Khi bước vào thế giới giao dịch tiền điện tử, ví crypto là chìa khóa quan trọng bảo đảm an toàn và bảo vệ tài sản. Hãy luôn tự nâng cao kiến thức và cảnh giác những chiêu trò lừa đảo để tận hưởng lợi nhuận từ thế giới crypto một cách an toàn và thành công.
Cuối cùng, đừng quên theo dõi VNForex để cập nhật tin tức, kiến thức nhanh chóng tại:
Telegram
