*Bài viết được thành viên mydreamiedreamer thuộc FXCE Crypto biên tập từ tài liệu ” Opyn-ing up DeFi Options” của Dustin Teander, với mục đích cung cấp thông tin và phi lợi nhuận. Chúng tôi không khuyến nghị đầu tư và không chịu trách nhiệm cho các quyết định đầu tư liên quan đến nội dung bài dịch.
Tổng quan
Có thể hiểu Options hay hợp đồng quyền chọn trong CeFi là giao dịch với Deribit – sàn Options hàng đầu hiện nay, chiếm hơn 90% tổng khối lượng BTC và ETH được giao dịch. Trong khi đó, Options trong DeFi vẫn chưa được định nghĩa bằng bất kỳ điều gì ngay lúc này. Hệ sinh thái DeFi thực tế còn tương đối non trẻ, biểu đồ Options lại phức tạp hơn nhiều so với hợp đồng giao ngay hay yield vaults. Do đó, khối lượng giao dịch Options trên DeFi không đáng kể. Tuy nhiên, tăng trưởng vượt bậc trong 4 tháng vừa qua của Opyn – một giao thức Options đã đặt ra nhiều kỳ vọng mới.
Hồi đầu năm, Opyn thực thi chưa đến 25% khối lượng hợp đồng quyền chọn on-chain so với Hegic – giao thức đối thủ đang chiếm lĩnh thị trường thời điểm đó. Tới nay, Opyn đã chiếm đến hơn 94% thị phần với khối lượng giao dịch lớn hơn gấp nhiều lần.
Thậm chí, khi so với các sàn giao dịch Options tập trung có khối lượng khủng gấp khoảng 38 lần, Opyn vẫn có thị phần đáng kể, cụ thể là thị trường ETH. Từ 0,3% khối lượng hợp đồng quyền chọn ETH hồi đầu năm, con số này đã tăng lên gần 7% (gấp 21 lần). Nếu không tính đến khối lượng trên sàn Deribit, lần tăng trưởng này đã nâng thị phần của Opyn lên đến phân nửa hợp đồng quyền chọn ETH. Và một điều nữa cũng đáng chú ý là sự tăng trưởng này diễn ra trong bối cảnh tổng khối lượng Options trên sàn tập trung giảm 74% từ tháng 5 đến tháng 7.
Vậy, sự tăng trưởng này là do đâu? Usecase nào đã bắt kịp và tạo điều kiện thuận lợi cho sự tăng trưởng ấy? Chiến lược nào sẽ được áp dụng để giao thức tiếp tục phát triển?
Trước tiên, hãy tìm hiểu những thành tố cốt lõi của chính giao thức.
Opyn là gì?
Bắt đầu từ 2019 với tư cách là giao thức hợp đồng quyền chọn ERC20 đầu tiên, đến cuối năm 2020 Opyn đã cho ra mắt phiên bản V2. Ngay sau khi ra mắt V2, Opyn đã kết thúc vòng gọi vốn Series A với 6,7 triệu USD (thông tin chi tiết), do Paradigm dẫn đầu (Dragonfly đã dẫn đầu vòng gọi vốn Seed Round trước đó).
Opyn V2 là một giao thức dùng để tạo ra các sản phẩm Options mã hóa. Mỗi option riêng biệt (giá thực thi, ngày hết hạn, tài sản thế chấp và tài sản cơ sở) được tạo thành (minted) một ERC20 – có thể được giao dịch trên bất kỳ sàn giao dịch phi tập trung nào. Giao diện nâng cấp của Opyn tạo điều kiện thuận lợi cho giao dịch trên giao thức 0x (giao thức có mã nguồn mở) trong khi các giao thức tích hợp như Ribbon, Fontis, Optional hầu hết đã chọn Airswap để kết nối với các nhà tạo lập thị trường. Bất kỳ ai – người dùng hay giao thức – cũng có thể tạo sản phẩm Options với các thông số mình mong muốn như thời hạn và giá miễn là sản phẩm cơ sở có trên Whitelist (danh sách được cho phép).
Options trên Opyn V2 là các hợp đồng quyền chọn cash-settled khi đến hạn theo quy cách châu Âu (trái ngược với Mỹ, thanh toán được thực hiện bất cứ lúc nào cho đến khi hết hạn), bằng tài sản thế chấp và chủ sở hữu nhận khoản chênh lệch giữa giá thực thi và giá cơ sở. Điều này đơn giản hóa quy trình và cho ra đời một số tính năng độc đáo. Một, khả năng tạo chênh lệch giá, một vị thế Options có thể được sử dụng làm tài sản thế chấp cho vị thế tiếp theo (ví dụ, mua một Put Option có giá cao hơn và sử dụng nó làm tài sản thế chấp khi bán một Put Option giá thấp hơn). Hai, flash minting, giao thức cho phép tạo nhanh các Options mà không cần tài sản thế chấp trả trước, miễn là nó được thêm vào trước khi giao dịch kết thúc. Nhờ các tính năng này, Opyn cải thiện đáng kể hiệu quả sử dụng vốn trong chiến lược giao dịch nhiều Options.
Về hiệu quả sử dụng vốn, mãi cho đến gần đây, Options trên Opyn nói riêng và trong DeFi nói chung vẫn phải thế chấp toàn bộ, đây từng là một bức tường lớn cản trở sự phát triển Options trong DeFi, khi số tiền ký quỹ bắt buộc trong giao dịch truyền thống chỉ chiếm phần nhỏ của giá trị hợp đồng. Tuy nhiên, từ tháng 6, Opyn là giao thức đầu tiên ra mắt tính năng thế chấp từng phần cho Options trên DeFi (thông tin chi tiết), cho phép các nhà giao dịch tham gia thị trường hiệu quả hơn. Chuẩn bị cho tính năng này, Opyn đặt ra các yêu cầu ký quỹ thận trọng cho trường hợp xấu nhất dựa trên khối lượng tài sản thế chấp, giá thị trường hiện tại và thời gian hết hạn. Từ đó xác định giá thanh lý (liquidation price). Khi giá chạm mốc, việc thanh lý được tiến hành thông qua hình thức reverse Dutch auctions (thông tin chi tiết). Bằng cách ứng dụng Chainlink oracle, hệ thống theo dõi giá đã ghi nhận và bắt đầu thanh lý.
Nhìn chung, giao thức của Opyn được thiết kế để tạo ra Options linh hoạt và hiệu quả, đây chính là nhân tố chính tạo nên sự thành công và tăng trưởng hiện tại của Opyn.
Sự tăng trưởng của Opyn
Khả năng tạo Options linh hoạt của Opyn khiến nó trở thành đối tác tích hợp xuất sắc cho các giao thức mong muốn ứng dụng Options. Trên thực tế, nguyên nhân chính dẫn đến sự tăng trưởng gần đây của Opyn là nhờ giao thức tích hợp Ribbon Finance.
Ribbon là giao thức cung cấp vaults cho các sản phẩm cấu trúc (structured products) chẳng hạn như Options. Tiền của người gửi (depositors) trong các Ribbon vaults được giao thức sử dụng làm tài sản thế chấp cho các chiến lược Options. Hiện tại, Ribbon vaults tiếp tục ứng dụng các chiến lược tạo ra yield (lợi nhuận) mà trong đó Options được bán hàng tuần, tài sản thế chấp và chênh lệch thu được cung cấp thêm yield cho người gửi.
Với 4 vaults đang hoạt động gồm nhiều loại tài sản (ETH, WBTC, USDC và yvUSDC) và hơn 100 triệu USD TVL, Ribbon đóng góp một lượng đáng kể vào khối lượng giao dịch hàng tuần trên Opyn. Ribbon đã mở vault đầu tiên của mình vào tháng 4 và kể từ đó, có thể thấy các sự kiện thành công của Ribbon đã có tác động trực tiếp đến tăng trưởng của Opyn trong suốt thời gian qua.
Sự tăng trưởng của Opyn song hành với quá trình mở rộng TVL của Ribbon, cho thấy đến nay, phần lớn khối lượng đến từ Ribbon. Mặt khác, đây cũng là rủi ro khi có một giao thức đóng góp rất quan trọng vào thị phần. Điều này nghĩa là không có các nhà giao dịch cá nhân đủ lớn hay nhà tạo lập thị trường nào sử dụng giao thức. Dù vậy, nó phù hợp với sự non trẻ của thị trường sản phẩm – cung cấp Options gốc cho các giao thức khác theo đặc tính tương tác của DeFi. Ribbon đang phụ trách đóng gói Options thành một yield suôn sẻ và dễ hiểu, giải quyết hai thách thức lớn mà Options đã phải đối mặt trong DeFi – tập trung thanh khoản và phục vụ cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ.
Chiến lược chuyển đổi từ giao thức sang giao thức dường như được Opyn ưa chuộng. Opyn đã hoàn thành và quảng bá Developer Toolkit chứa mã khởi động để tạo các chiến lược Options ứng dụng được bởi các giao thức khác. Hiện có khoảng 6 giao thức sử dụng options của Opyn và nhiều giao thức khác như StakeDAO đang úp mở về việc ứng dụng trong tương lai.
Khi các giao thức khác thành công như Ribbon, Opyn có thể trở thành nhà cung cấp các sản phẩm Options hàng đầu cho các giao thức với usecase sáng tạo và ít phải tương tác trực tiếp với nhà giao dịch (trong thị trường tiền mã hóa vốn dĩ rất ưa chuộng hợp đồng tương lai).
Kỳ vọng gì cho tương lai
Cho đến nay, cạnh tranh trên thị trường Options trong DeFi vẫn còn thưa thớt, phần lớn là giữa Hegic và Opyn. Tuy nhiên, tình hình đang thay đổi không ngừng. Hegic gần đây đã ra mắt phiên bản thứ hai, V8888, cho phép giao dịch Options không tốn tài nguyên và không tính phí với cơ chế thế chấp linh hoạt. Nó cũng cung cấp một mức giá ngang với Deribit. Hay Lyra, một giao thức L2 do Synthetix phát triển, ra mắt trên Optimism gần đây và cung cấp Options tại các thị trường mà Opyn không hỗ trợ (Chainlink, Uniswap và Aave). Solana cũng sở hữu vài dự án thú vị sẽ sớm ra mắt trên Zeta Markets, đội ngũ chiến thắng Solana Season Hackathon và Psyoptions.
Opyn cũng như đối tác nghiên cứu và nhà đầu tư Paradigm dường như đang tập trung cho Options truyền thống. Trong 3 tháng qua, hai đơn vị đã phát hành hai nghiên cứu về các sản phẩm phái sinh mới, được xây dựng bằng cách sử dụng Options – Everlasting Options và Power Perpetuals. Trong đó, Power Perpetuals là một bước tiến hợp lý từ Everlasting Options. Đang trong giai đoạn lên ý tưởng và chỉ mới được giới thiệu giữa tháng 8, Power Perpetuals đại diện cho một loại phái sinh gamma dương thú vị, sáng tạo và phát triển bởi được đội ngũ nghiên cứu.
Với các giao thức Options mới sắp ra mắt trực tuyến và trên chuỗi L2, việc theo dõi sự chuyển dịch về khối lượng khi hệ sinh thái này dần trưởng thành sẽ rất thú vị. Liệu các giao thức L2, dịch vụ gas-free và cơ chế thế chấp một phần có đem lại khối lượng giao dịch đáng kể? Liệu phong cách “Set it and forget it” của structured products có tiếp tục chiếm ưu thế trong tổng khối lượng, hay làn sóng giao dịch tích cực và phòng ngừa rủi ro sẽ thay thế? Opyn có tung ra sản phẩm phái sinh mới hay tạo ra thị trường cho sản phẩm đó không? Xét đến quy mô và tầm quan trọng của thị trường Options truyền thống, đây là một bước phát triển trong DeFi đáng để theo dõi.
Tham gia thảo luận về Cryptocurrency tại nhóm FXCE Crypto.
